Τετάρτη 2 Δεκεμβρίου 2015

Προσευχή και ύμνος στον Κύριο

Προσευχή και ύμνος στον Κύριο.
Εσύ που κυβερνάς τους αστέρες και τα σύμπαντα έγινες κάποτε άνθρωπος, Κύριε. Καταδέχθηκες να έρθεις για τον καθένα και για μένα και για όλους. Δεν ξέρω τι κάνουν οι άλλοι μαζί Σου, εγώ από τότε που το κατάλαβα πόσο κοντά με πήρες και μαζί Σου μ’ έχεις, δεν μπορώ να μην το πω, δεν μπορώ να μην το τραγουδήσω!
 Είσαι η Μουσική που λατρεύω. Είσαι το, πλέον, αγαπημένο μου πρόσωπο και τώρα που αναπολώ τη μορφή Σου, που η Ψυχή και η Συνείδησή μου γνωρίζει και αυτή η Σχέση διατρέχει τη ζωή μου, με στηρίζει, τώρα προσπαθώ να Σε φαντασθώ στην πλήρη Σου δόξα!
Αν Σε συναντούσα, όσο ήσουν εδώ στη γη, θα ήταν δυνατόν να μη δω και τότε όλο αυτό που είσαι Εσύ, το ανθρώπινο τότε και το Θείο μέσα στο ιερό σου σώμα που υπέστει ό,τι η καρδιά μου δεν μπορεί να αντέξει;
Θεέ και Κύριε!
Η Δόξα Σου στους αιώνες κι εγώ μια μικρή φωνή που μάχεται να μη χαθεί μέσα στη λήθη.
Αλκμήνη

Τυφλώθηκα απ’ τα δικά Σου μάτια, Κύριε
Εκμηδενίζομαι απ’ τη δική Σου ωραιότητα
Απ’ τις πληγές Σου, πονεί το μέσα μου σώμα
Νύχτα και μέρα, άγρυπνη είμαι
Και γρηγορούσα στο Λόγο Σου
Μαθητεύω στη Σχέση
Φώναξέ με, με τ’ άλλο μου όνομα
Πες μου το ναι στη ζωή
Καθησύχασέ με

(ποιητ. Συλλ. ΑΝΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΙΔΕΑ, ΑΛΚΜΗΝΗΣ Κ. )

Τετάρτη 18 Νοεμβρίου 2015

O άνθρωπος ως τρισυπόστατο ον και η ζωή ως σχέση.

Ο άνθρωπος ως τρισυπόστατο ον και
η ζωή ως σχέση
Η άγνοια της τριαδικής φύσεως του ανθρώπου συνιστά μια βασική αιτία ανισορροπίας, η οποία δεν έχει μόνον επιπτώσεις στον ίδιο, αλλά γενικότερα στη ζωή και στο φυσικό περιβάλλον.
Μη έχοντας επίγνωση ότι εκτός από σώμα είναι και Ψυχή και Νους υποπίπτει στην επίδραση της υλιστικής αντιλήψεως και κινείται με γνώμονα την ικανοποίηση των βιολογικών και βιοτικών του αναγκών.
Υποκείμενος στο ένστικτο της επιβιώσεως, περιορισμένος από τις πέντε αισθήσεις αδυνατεί να αντιληφθεί τη ζωή ως σχέση. Καθώς βρίσκεται στην άγνοια και στην πλάνη, επόμενο είναι να διαπράττει λάθη αναφορικά προς τον ίδιο τον εαυτό του, προς τον άλλον και τη ζωή γενικότερα.
Η ψυχή λειτουργεί εν σχέση με τον άλλον και με το όλον, αλλά ο άνθρωπος μη έχοντας επίγνωση της ψυχής ταυτίζεται με τον κατώτερο εαυτό, κατά συνέπεια απέχει από τη συνειδητή βίωση του παρόντος που αποτελεί μια συνέχεια αδιάλειπτης μετοχής στο γίγνεθαι. Το ορθώς πράττειν προϋποθέτει την υπέρβαση.
Η απομόνωση στην ατομικότητα είναι ένας κίνδυνος. Το ένστικτο της επιβιώσεως μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στο έγκλημα. Υπό το πνεύμα της υλιστικής κοσμοθεωρίας, ο σύγχρονος άνθρωπος ακολουθεί ρυθμούς που τον αποπροσανατολίζουν από τη γνώση του Εαυτού και από το χρέος που αφορά τον ίδιο ως μοναδικότητα κι αυτό συμβάλλει στην αλλοτρίωσή του και τελικά στην απώλεια της ηθικής ευθύνης «ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν»(κατ. Ιωνν.15,5) Ο διάλογος απουσιάζει, η σχέση του εγώ με το εσύ δεν λειτουργεί αναφορικά προς την Αλήθεια και εδώ βρισκόμαστε ενώπιον ενός αποτελέσματος επικίνδυνου για την αξία Άνθρωπος. Το ένστικτο της επιβιώσεως υπαγορεύει πάντα το εύκολο, το ευχάριστο κι ευάρεστο και αποτρέπει από τη δυσκολία. Η ατομικότητα προσκείμενη στον υλιστικό ευδαιμονισμό, περιχαρακωμένη από τις αισθήσεις, εκλαμβάνει κάθε είδους δυσκολία ως δυστυχία. Έτσι, όχι μόνον καθίσταται αποτρεπτική της περαιτέρω γνώσεως αλλά και διαπράττει λάθη με αποτέλεσμα τη συσσώρευση ενοχών που παραμένουν ανεπίγνωτες και οδηγούν στην απομόνωση.
Αν προσέξουμε την ρήση «ἀγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου ἐν ὅλη τῇ καρδίᾳ σου, ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ σου καί ἐν ὅλη τῇ διανοίᾳ σου» (κατ. Ματθ.22,37) θα παρατηρήσουμε ότι απευθύνεται στον άνθρωπο ως τριαδική υπόσταση ή διαφορετικά θα λέγαμε ότι νοείται ως τρισυπόστατος.
Συνήθως όμως ο άνθρωπος επικαλείται το Θεό με το ένστικτο της επιβιώσεως για την διασφάλιση των αναγκών του. Πώς όμως να Τον προσεγγίσει αγνοώντας την υπερβατική του φύση; Και πώς να προσεγγίσει, να κατανοήσει και να αποδεχτεί τον άλλον, χωρίς τη γνώση του Εαυτού; Ο έρωτας ως μια δυνατότητα υπέρβασης της ατομικότητας προσφέρει την ευκαιρία αυτή, εάν όμως ο άνθρωπος κατέχεται από την κατώτερη φύση του ατομικού εγώ, χρησιμοποιεί την ευκαιρία αυτή για την ικανοποίηση της ιδιοτέλειάς του, δηλαδή του ενστίκτου. Είναι αδύνατον να κινηθεί με το πνεύμα της ενότητας. Το πνεύμα της ενότητας αποδίδεται εφόσον ο ίδιος υποστεί την αυτοσυντριβή.
Το εγώ τον απομακρύνει από τη γνώση των άλλων υποστάσεων της Καρδιάς και του Νου. Αν δεν συμβεί η «σταύρωση» είναι αδύνατον να εκπληρωθεί η παραπάνω εντολή όσο και η επόμενη «αγαπήσεις τον πλησίον σου ως εαυτόν».
Ο κλοιός ο οποίος περιορίζει τον άνθρωπο στην αντίληψη της ίδιας της υποστάσεώς του, η οποία συνίσταται από τα τρία στοιχεία που αναφέραμε, ενισχύεται από την υλιστική κοσμοθεωρία.
Οδηγηθήκαμε σε μια κορύφωση της αποτυχίας από την υλιστική αντίληψη η οποία πλέον και την ατομικότητα έριξε στο αδιέξοδο κι αυτόν που μερίμνησε κατ’ αποκλειστικότητα στη ζωή του για την εξασφάλιση των βιοτικών αναγκών, τόσο του ιδίου, όσο και της οικογένειάς του.
Ο Λόγος μυεί στη ζωή η οποία υπερβαίνει την έννοια του χώρου και του χρόνου και αποκαλύπτει το εύρος της μέσω της Αγάπης.
Η μύηση στο Λόγο είναι σχέση μαθητείας που λειτουργεί σε μια αδιάλειπτη επικοινωνία, με την προϋπόθεση ότι η α-λήθη της ένθεης υποστάσεως είναι διαρκής και συνεχής.
Ο άνθρωπος μετέχει εν εγρηγόρση στο γίγνεσθαι όταν είναι απελευθερωμένος από το αίσθημα της κτητικότητας. Η αποτυχία του Δυτικού κόσμου έγκειται στο ότι προσπάθησε να συγκεράσει την πίστη στο Χριστό με την ιδιοκτησία, πράγμα ασυμβίβαστο. Η ιδιοκτησία είναι δέσμευση και αποτρέπει από το δίκαιο καθώς περιορίζει τη σκέψη και την ευθύνη στα αγαθά που κατέχει ο ίδιος ο άνθρωπος. Η απόσπαση από κάθε έννοια ιδιοκτησίας και κτητικότητας απελευθερώνει την ενέργεια του Νου και της Καρδιάς. Κατά συνέπεια η ροή αυτή οδηγεί στο εσώτερο Είναι, από το οποίο γνωρίζει και γνωρίζεται και ό,τι γνωρίζει ο άνθρωπος, αγαπά. Η απόσπαση από την ιδιοκτησία, συνεπώς, είναι προϋπόθεση για την περαιτέρω αυτογνωσία και την εισαγωγή του ανθρώπου στη σοφία της θείας οικονομίας. Έτσι, μόνον, μπορεί να οικοδομηθεί ένα ευοίωνο εν Χριστώ μέλλον.
Τότε μόνον μπορεί ο άνθρωπος βιωματικά να κατανοήσει ότι η ζωή είναι σχέση. Η άφατη αυτή πραγματικότητα δεν γίνεται αντιληπτή διαμέσου των αισθήσεων, αλλά μόνον δια μέσω της ψυχής και της συνειδήσεως.
Εάν δεχθούμε το τρισυπόστατο της ανθρώπινης υπάρξεως (Σώμα-Ψυχή- Νους) τότε η έννοια της ισορροπίας δεν νοείται χωρίς την αρμονική σχέση των τριών αυτών υποστάσεων. Η Συνείδηση γίνεται το μέσον για την κατάκτηση της εσωτερικής ισορροπίας καθώς εισάγει στην επίγνωση της Σχέσης που είναι η ζωή. Η ισορροπία είναι σχετική με το μέτρο, η κατάκτηση του οποίου προϋποθέτει την υπέρβαση του εγώ και την αναγωγή στον Νου. Το ορθώς σκέπτεσθαι και πράττειν είναι εφικτό από τον άνθρωπο που οδηγείται από τη συνείδηση του συνυπάρχειν και δεν νοείται στα πλαίσια του «εγώ» για το λόγο ότι το ατομικό εγώ δεν βρίσκεται σε κοινωνία με το εσύ και το όλον.
Θα μπορούσαμε να συνειδητοποιήσουμε την αξία της εφαρμογής των λόγων του Θεού τώρα, περισσότερο από άλλοτε, σήμερα, στην εποχή της κρίσεως, του αδιεξόδου της ανθρωπότητας, της αποτυχίας του παγκόσμιου οικονομικοκοινωνικού συστήματος κι ενός πολιτισμού που βασίστηκε στην τεχνολογική πρόοδο, αγνοώντας τη σχέση του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον!
Θα μπορούσαμε να νιώσουμε τώρα, καλύτερα από ποτέ, πόσο είμαστε εμείς οι ίδιοι υπεύθυνοι!
«Γιατί με προσφωνείτε «Κύριε, Κύριε» και δεν εφαρμόζεται αυτά που σας λέω; Όποιος έρχεται σ’ εμένα κι ακούει τα λόγια μου και τα εφαρμόζει θα σας δείξω με ποιον μοιάζει: Μοιάζει μ’ εκείνον που για να χτίσει σπίτι, έσκαψε βαθιά κι έβαλε τα θεμέλια πάνω σε βράχο. Αντίθετα, αυτός που ακούει τα λόγια μου και δεν τα εφαρμόζει, μοιάζει μ’ εκείνον που έχτισε το σπίτι του πάνω στο χώμα, χωρίς θεμέλια. Μόλις έπεσαν ποτάμι τα νερά πάνω του, γκρεμίστηκε, κι η ζημιά που έπαθε το σπίτι ήταν μεγάλη»
ΑΛΚΜΗΝΗ ΚΟΓΓΙΔΟΥ
Ποιήτρια-δοκιμιογράφος

Πέμπτη 24 Σεπτεμβρίου 2015

Η ΝΕΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΟΦΙΑΣ

Η ΝΕΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΟΦΙΑΣ
Ο πολιτισμός, αρχής γενομένης από την αρχαία Ελληνική σκέψη και το φιλοσοφικό λόγο,  βασίστηκε στην ολιστική φιλοσοφία. Η οικουμενική πνευματική κληρονομιά επιφορτίζει με ένα χρέος το σύγχρονο άνθρωπο και ιδιαίτερα τον Έλληνα, που θα πρέπει να γνωρίζει, ότι η ανάληψη της ευθύνης του,  απέναντι στον πολιτισμό που του παραδόθηκε, είναι συναφής με τη διάσωση της υπάρξεώς του.  Αποκομμένος από τον αληθινό εαυτό του, αποξενωμένος από τον άλλον, ο σύγχρονος άνθρωπος βρίσκεται  απομονωμένος στην ατομικότητά του, υποκείμενος στη γραμμική έννοια του χρόνου μέσα σ’ έναν  κόσμο που τον αγνοεί.
Φθάνουν τα πράγματα σ’ ένα οριακό σημείο κι αυτό πιστεύουμε ότι συμβαίνει τώρα. Δεν προσφέρει το παγκόσμιο οικονομικοπολιτικό κατεστημένο, που καθοδηγείται από το χρήμα, καμία προϋπόθεση ουσιαστικής κοινωνικότητας. Ο σύγχρονος άνθρωπος ακολούθησε έναν τρόπο σκέπτεσθαι που ήταν αποτέλεσμα ενός λάθους προσανατολισμού, στον οποίον συνέβαλε η υλιστική κοσμοθεωρία.
Η αρχαιοελληνική σκέψη επικεντρώνεται στην πραγματική αξία της ζωής και στη ζωή, η οποία δεν διακόπτεται και λειτουργεί αέναα. Η αρχαία Ελληνική σοφία και ο αντίστοιχος πολιτισμός δεν αφήνουν κανένα κενό, προσανατολίζουν σ’ ένα σημείο, το οποίο, όταν το γνωρίσει ο άνθρωπος, του ανοίγει προοπτικές. Η γνώση του εαυτού και η κατάκτηση του μέτρου οδηγούν στην επίγνωση της σχέσεως με το όλον.  Κανείς δεν θα μπορούσε να προβεί στη γνώση του εαυτού, μέσω  του άλλου, εάν δεν ίσχυε η αρχή της ενότητας των πάντων. Αυτό το σκεπτικό αποτελεί μια αφετηρία για να εισέλθει ο άνθρωπος εντός του και να ανακαλύψει τον κρυμμένο του θησαυρό.
 Η γέννηση έχει προορισμό την επίτευξη άθλων (το δηλώνει η λέξη γενέθλια) με σκοπό την ελευθερία. Εδώ, στην Τρίτη διάσταση, διαγωνίζεται. Οι δυσκολίες και  αντίξοες συνθήκες αποτελούν ένα  πεδίο δοκιμασίας και άσκησης, απ’ όπου θα διέλθει, με την έξοδό του από το χωροχρόνο σε άλλες διαστάσεις. Φυσικά, ενώ βρίσκεται στο χωροχρόνο, η ύπαρξή του συνδέεται με το σύμπαν, δια μέσω της ψυχής και της συνειδήσεως, γι’ αυτό λέει ο Πυθαγόρας: «Γνώρισε τον εαυτό σου και θα γνωρίσεις το σύμπαν και τους θεούς»!
Ό  άλλος γίνεται  απαρχή της γνώσεως του εαυτού και τούτο οδηγεί πλέον στο όλον.  Θα ήταν μεγίστη παράλειψη να μην αναφερθούμε στον Λόγο ο οποίος συνεχίζει, ολοκληρώνει και βεβαιώνει τον άνθρωπο για την αξία της υπάρξεως μέσα από το πνεύμα του συνυπάρχειν: «ἀγαπήσεις τον πλησίον σου ὡς σεαυτόν» (κατ. Ματθ.22,38)
Η ψυχή ως χώρος ευαισθησίας δονείται και πάλλεται από την πιο μικρή λεπτομέρεια, εννοεί και κατανοεί τη σημασία της στη σύνθεση της θείας οικονομίας. Κι η συνείδηση  καθιστά τον άνθρωπο υπεύθυνο και τον ειδοποιεί για το γεγονός ότι η ζωή είναι σχέση κι ότι λειτουργεί με νόμους που δεν μπορεί να τους αγνοεί, χωρίς να υποστεί τις ανάλογες συνέπειες. 
Η κρίση, την οποία διερχόμεθα, μπορεί ν’ αποτελέσει μια ευκαιρία επαναπροσδιορισμού της υπάρξεώς μας, μια ευκαιρία να συνειδητοποιήσουμε την ανάγκη του προσανατολισμού προς τις πνευματικές πηγές ή μιας επιστροφής στην εσωτερική πηγή απ’ όπου συνδεόμεθα με τη ζωή.
Η γραμμική έννοια του χρόνου έδωσε μια πολύ απατηλή εντύπωση, ότι η ζωή αρχίζει και τελειώνει  εδώ!
Η αλήθεια κάθε στιγμή μας αποκαλύπτεται, εάν κι εφόσον συνδεθούμε με τη ψυχή και τη συνείδηση, μέσα στο εκάστοτε παρόν!
 Βιώνοντας συνειδητά το παρόν  δίνεται η δυνατότητα μετοχής στην ιερότητα της ζωής, αυτό συμβαίνει ως μια αποκάλυψη. Η γνώση αυτή, στην οποία αναφερόμαστε, είναι, βεβαίως, αποτέλεσμα μυήσεως. Ωστόσο, αν και η γνώση δεν είναι θεωρητική αλλά βιωματική, προτείνουμε έναν προσανατολισμό στην ελληνική γλώσσα που είναι δυνατόν να μας συνδέσει με κάποιες πηγές που υπάρχουν εντός μας και εδώ η α-λήθη έχει το λόγο.
 Η αποτυχία αυτού του κόσμου διέσπειρε την απογοήτευση, παρόλα αυτά, μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία επιστροφής του ανθρώπου στα ενδότερα, όχι με την έννοια ενός αποκλεισμού στην ατομικότητα, (γεγονός που συμβαίνει τώρα) αλλά με την έννοια της επιγνώσεως της υπάρξεως, η οποία λειτουργεί με το συνυπάρχειν.
 «Σεαυτόν άρχου» είπαν οι αρχαίοι Έλληνες σοφοί. Ήξεραν πολύ καλά ότι οι υπερβάσεις είναι ο μόνος τρόπος διάσωσης της υπάρξεως. Η αυτογνωσία προϋποθέτει έναν διαρκή αγώνα με τον ίδιο τον εαυτό. Ο Μάρκος Αυρήλιος, ρωμαίος αυτοκράτορας, με αρχαιοελληνική παιδεία, στο έργο του «Τα εις Εαυτόν» προτρέπει «ένδον σκάπτε». Όλοι συμφωνούν, όσοι, περί του εαυτού, φιλοσοφικά τυρβάζουν, ότι αυτός είναι ο μόνος τρόπος εύρεσης του κρυμμένου θησαυρού.
Ενώ, η βιολογική ύπαρξη συμβιβάζεται με τη σχετικότητα, η ψυχή και η συνείδηση παραμένουν ασυμβίβαστες για το λόγο ότι κατατείνουν στο απόλυτο. Η ψυχή ερχόμενη στην Τρίτη διάσταση ενσωματώνεται και μετέχει στη σχετικότητα. Η βιολογική ύπαρξη ενστικτωδώς αποφεύγει τη δοκιμασία. Ωστόσο, η αρχαία ελληνική σοφία εκεί  παραπέμπει, στη δοκιμασία. Το ίδιο και ο χριστιανικός λόγος : «εἰσέλθετε δια τῆς στενῆς πύλης…» (κατ. Ματθ. 7,13) Ο λόγος είναι ότι μέσω των υπερβάσεων ο άνθρωπος εισχωρεί στη γνώση του εαυτού. Οι υπερβάσεις συντελούνται μέσω των δοκιμασιών και αποδίδουν τον άνθρωπο στη γνώση των άγνωστων δυνατοτήτων του και στην επίγνωση της πραγματικής υπάρξεώς του που δεν υπόκειται στο χρόνο.
 Όλος ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός, όπως γνωρίζουμε, αποτελεί ένα τεκμήριο διαχρονικών αξιών. Έχοντας, ως γνώμονες, ο καθείς, τους κώδικες, οι οποίοι μας παραδόθηκαν στους Δελφούς (γνώθι σαυτόν, μηδέν άγαν, παν Έν) αντιλαμβάνεται τη ζωή όχι μόνον μέσα στο γραμμικό χρόνο.
Για να μην επέλθει η λήθη προβαίνει, συνειδητά, σε υπερβάσεις ο αφυπνισμένος και όχι μόνον για να μην επέλθει η λήθη, αλλά για να γνωρίσει τις περαιτέρω δυνατότητές του. Βιώνει τη ζωή με τη μετοχή της ψυχής και της συνειδήσεως που είναι  άχρονες, κατά συνέπεια βιώνει το άχρονο παρόν.
Το παρόν είναι διαρκώς εν κινήσει, όπως η ζωή. Ο άνθρωπος, λοιπόν, που βιώνει το παρόν συνειδητά, βιώνει τη ζωή.
Σύμφωνα με τη  γραμμική αντίληψη του χρόνου (γέννηση, βιολογική ανάπτυξη, φθορά και θάνατος) ο άνθρωπος έχει αρχή και τέλος και  αυτό που εννοεί ως ζωή  ταυτίζεται με το διάστημα ανάμεσα στη γέννηση και στο θάνατο.  Μ’ αυτό το σκεπτικό νιώθει ανασφάλεια την οποία για να καλύψει υποσυνείδητα καταφεύγει  υποκατάστατα των πραγματικών υπαρξιακών του αναγκών. Η ανασφάλεια τον ωθεί στην απόκτηση  ιδιοκτησίας, καλλιεργεί την κτητικότητα επί προσώπων και πραγμάτων. Επίσης, από  ανασφάλεια ανάγει τη βιολογική νεότητα σε αξία. Έτσι, όμως χάνει την επαφή του με την πραγματική ζωή, το άχρονο παρόν, αναπολώντας άλλοτε το παρελθόν κι άλλοτε ανατρέχοντας στο μέλλον.
«Εἰ δε βούλει, αὐτό ἡ «νόησις» του νέου ἐστίν ἓσις, το δε νέα εἶναι τα ὂντα σημαίνει γιγνόμενα ἀεί εἶναι·..»(Κρατύλος 411c,)
ἄν δε ἀκόμα θέλης κι αὐτό το ὄνομα, ἡ «νόησις» σημαίνει ὁρμήν (ἓσιν) προς το νέον, ὃταν δε λέγωμεν ὃτι τα ὄντα εἶναι νέα, σημαίνει ὅτι διαρκώς ἀνανεώνονται.
Στο διάλογο «Κρατύλος» του Πλάτωνος (περί ονομάτων ορθότητος) βρίσκουμε την νόηση σχετική με την έννοια της νεότητας. H κίνηση της διαρκούς ανανέωσης χαρακτηρίζει τα όντα που είναι νέα. Συνεπώς, για την κατάκτηση της νεότητας, το ζητούμενο είναι η ανανέωση δια μέσου του νοός. Αντιθέτως, σήμερα, έχει επικρατήσει η λάθος αντίληψη περί της νεότητας η οποία, όπως γνωρίζουμε, περιορίζεται σε μια μικρή χρονική περίοδο της ζωής του ανθρώπου.  Μ’ αυτό όμως το σκεπτικό της γραμμικής αντίληψης του χρόνου απαξιώνεται ο άνθρωπος όσο περνάει η ηλικία του.
Στην ετυμολογία των ονομάτων των ελληνικών λέξεων κρύβεται και το πραγματικό νόημα αυτού που η κάθε λέξη σημαίνει. Η  Ελληνική γλώσσα, αναμφίβολα αποτελεί έναν ανεκτίμητο θησαυρό, από μόνη της είναι ικανή να μας προσεγγίσει στην ουσία και την αλήθεια.  Το νόημα όμως πολλών λέξεων έχει αλλοιωθεί με τον καιρό, π.χ. η λέξη «γέρος» έχει απαξιωτική σημασία. Σήμερα, σημαίνει το άτομο, που υπέστη τη φθορά και απέχει από το γίγνεσθαι, που έχει εισέλθει στο περιθώριο.  Η ίδια λέξη, ας μη ξεχνούμε, ότι προέρχεται από τη λέξη ιερός, καθώς η σοφία, που υποτίθεται ότι αποκτά ο άνθρωπος με το πέρασμα του χρόνου, τον κάνει ιερό.
Εφόσον, η ζωή είναι κίνηση επιτελείται με τη συγκίνηση, η συγκίνηση παραπέμπει στη Σχέση. Ταυτόχρονα, η συνειδητότητα, κατά την οποία ο άνθρωπος βρίσκεται στο παρόν με τη ψυχή και τη συνείδησή του, λειτουργεί με το πνεύμα του συνυπάρχειν.
Την επίγνωση ότι η ζωή είναι σχέση, τη λαμβάνει διαμέσω της ψυχής και της συνειδήσεως κι είναι αποτέλεσμα της γνώσεως του Εαυτού.
Οι υπερβάσεις είναι ο μόνος τρόπος διάσωσης της υπάρξεως γιατί αυτές οδηγούν στην ελευθερία,  διασπούν τα όρια, μέσα στα οποία, κινδυνεύει ο άνθρωπος να περιορίσει την ύπαρξή του και να υποστεί τη λήθη.  Οι δυσκολίες και οι δοκιμασίες αποτελούν προϋποθέσεις για άθλους. Γεννιόμαστε για άθλους (γενέθλια) και μόνον η λέξη ,αν ενσύψουμε σ’ αυτή, δίνει  το πραγματικό νόημα στη ζωή.
Η αρχαία Ελληνική σκέψη είναι διαρκώς νέα, διευρύνει τους ορίζοντες του νου, έρχεται να ανοίξει νέους δρόμους, που αν ο άνθρωπος επιχειρήσει ν’ ακολουθήσει θα φθάσει στη γνώση του εαυτού και τότε θα λάβει την επίγνωση ότι είναι ον συμπαντικό.

Αλκμήνη Κογγίδου
Ποιήτρια-δοκιμιογράφος.



Πέμπτη 25 Ιουνίου 2015

ΠΩΣ ΠΛΗΡΩΣΕ Ο ΙΗΣΟΥΣ ΤΟ ΦΟΡΟ ΓΙΑ ΤΟ ΝΑΟ?


Aνατροπή
Είναι αδιαμφισβήτητη η ηθική του απόλυτου. Πώς να οικοδομηθεί η καινούργια ανθρωπότητα, εάν ο νέος άνθρωπος δεν γκρεμίσει εκ βάθρων αυτόν τον σαθρό κόσμο με τα λάθη του, με τις ενοχές του ;
Και πώς να στηριχθεί ένας πολιτισμός που αγνοεί τον παράγοντα άνθρωπο ;
Η περιοριστική αντίληψη ζωής που θεμελιώθηκε επάνω στην κοσμοθεωρία του υλισμού, κατάφερε να καταργήσει τη σχέση του ανθρώπου με τη συνείδησή του και με το Πνεύμα για να οδηγήσει, τελικά, στην παταγώδη αποτυχία του κατ’ επίφαση πολιτισμένου κόσμου.
Αν υπάρχει ένας πολιτισμός τον οποίον μπορούμε να εμπιστευθούμε και να θαυμάσουμε, ένας πολιτισμός που αναδεικνύει την αξία Άνθρωπος, αυτός δεν είναι καρπός της διάνοιας αλλά του Πνεύματος.
Για να χτιστεί ένα καινούργιο οικοδόμημα στη θέση του παλαιού, θα πρέπει, να γκρεμιστεί το παλαιό εκ θεμελίων.
Στον Ευαγγελιστή Ματθαίο συναντούμε μία μοναδική αναφορά, σχετική με το πώς ο Ιησούς πλήρωσε το φόρο για το ναό:
«Ἐλθόντων δε αὐτῶν εἰς Καπερναούμ προσῆλθον οἱ τα δίδραχμα λαμβάνοντες τῶ Πέτρω και εἶπον ὁ διδάσκαλος ὑμῶν οὐ τελεῖ τα δίδραχμα; Λέγει, ναι. Και ὅτε εἰσῆλθεν εἰς την οἰκίαν, προέφθασεν αὐτόν ὁ Ἰησοῦς λέγων τι σοι δοκεῖ, Σίμων; οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς από τίνων λαμβάνουσι τέλη ἤ κῆνσον; ἀπό τῶν υἱῶν αὐτῶν ἤ ἀπό τῶν ἀλλοτρίων; λέγει αὐτῶ ὁ Πέτρος ἀπό τῶν ἀλλοτρίων. ἔφη αὐτῶ ὁ Ἰησοῦς ἄραγε ἐλεύθεροί εἰσιν οἱ υἱοί. ἵνα δε μὴ σκανδαλίσωμεν αὐτούς, πορευθείς εἰς τὴν θάλασσαν βάλε ἄγκιστρον καὶ τὸν ἀναβάντα πρῶτον ἰχθὺν ἆρον, καὶ ἀνοίξας τὸ στόμα αὐτοῦ εὑρήσεις στατῆρα ἐκεῖνον λαβὼν δὸς αὐτοῖς ἀντὶ ἐμοῦ καὶ σοῦ». (Ματθ. 17, 24-27)
Το εδάφιο αυτό παρουσιάζει ένα γεγονός που ριζικά ανατρέπει την ισχύ της ανθρώπινης λογικής. Η καταβολή φόρου είναι μόνον η αφορμή. Το συμβατικό δίκαιο, που καθορίζει τις υποχρεώσεις των μελών ενός κοινωνικού συνόλου, ο Ιησούς δεν το παραβιάζει. Με τη στάση του δείχνει, ανοχή και κατανόηση ! Ο τρόπος Του αποδεικνύει ότι είναι ο Κύριος των δυνάμεων.
Το, ότι έχει εξουσία, αποκαλύπτεται, ανά πάσα στιγμή κατά την επίγεια παρουσία Του. Την υπερβατική πραγματικότητα, -η έννοια «υπερβατική» προσδιορίζεται σε σχέση με τα ανθρώπινα μέτρα- την εμφανίζει ως την αληθινή Ζωή. Αυτήν έρχονται οι Ευαγγελισταί να μας γνωστοποιήσουν, με τον πιο απλό τρόπο, μέσα από την παιδική τους αθωότητα.
Εδώ, για άλλη μια φορά, συντελείται μια ανατροπή του οικοδομήματος που βασίζεται στη ανθρώπινη σκέψη.
«ἵνα δε μη σκανδαλίσωμεν αὐτούς, πορευθείς εἰς την θάλασσαν βάλε ἄγκιστρον και τον ἀναβάντα πρῶτον ἰχθύν ἆρον και ἀνοίξας το στόμα αὐτοῦ εὑρήσεις στατῆρα ἐκεῖνον λαβών δός αὐτοῖς ἀντί ἐμοῦ και σοῦ»
Συνιστά, τουλάχιστον, κωμικοτραγική ειρωνεία το να ζητείται φόρος για το κτίσμα του ναού από τον Κύριο, που ο ίδιος είναι ο Άκτιστος ναός! Κι ενώ για τους ανθρώπους, πολλές φορές, τα σοβαροφανή θεωρούνται σοβαρά και τα αληθοφανή αληθή, ο Κοινός Νους αποδεικνύει, τη διαχρονική του εγκυρότητα, αποκαλύπτοντας την άλλη διάσταση των πραγμάτων από την οποία βρίσκεται, ακόμα, ο άνθρωπος σε μεγάλη απόσταση.
Αν η αδυναμία να υπερβεί τα δικά του όρια, που είναι σχετική με τη φυγοπονία, τον καθιστά ανίκανο να θαυμάσει, τότε για τον ίδιο λόγο αδυνατεί και να πιστέψει. Ο θαυμασμός και η πίστη προϋποθέτουν ελευθερία.
Η πίστη αποτελεί έναν άλλον τρόπο σκέπτεσθαι, απαλλαγμένο από την περιχαράκωση των αισθήσεων. Είναι υπερβατική δυνατότητα, που όμως το στοιχείο της βρίσκεται μέσα στην καρδιά του ανθρώπου.
Είναι γνωστό ότι οι αισθήσεις έχουν περιορισμένη εμβέλεια. Ωστόσο, η εμπιστοσύνη του ανθρώπου σ’ αυτές καθυστέρησε την εξέλιξη με συνέπεια να μην καθοδηγείται από το νου αλλά από το ένστικτο. Η απόλυτη αποδοχή, ο θαυμασμός που φτάνει ως την έκσταση ενώπιον των αποκαλύψεων του Λόγου, κλονίζουν έως το σημείο της αυτοσυντριβής τον ίδιο τον άνθρωπο και βεβαίως την εμπιστοσύνη στην διάνοιά του. Το θαυμαστό σωτηριακό σχέδιο του Θεού με σκοπό να γίνει αποτελεσματικό και να λειτουργήσει μέσα στη ψυχή του ανθρώπου προϋποθέτει τουλάχιστον, την αυτοσυντριβή.
Η συνείδηση, εφόσον έχει προηγηθεί η κάθαρση, λειτουργεί ως σημείο επαφής προς το απεριόριστο των δυνατοτήτων της θείας υποστάσεως.
Ο Λόγος παράγει ένα δυναμισμό ικανό να εκτινάξει το νου του ανθρώπου στον υπέρτατο Νου, αρκεί και μόνον να μείνει και να εντρυφήσει η ψυχή στην αλήθεια που προσφέρεται ως αποκάλυψη.
Η σκέψη εδραιώθηκε στην άγνοια του εαυτού και του άλλου και διατηρείται μέσα στην χωριστικότητα.
Η εκ βάθρων αλλαγή του κόσμου θα προκύψει από τον έναν, τον καθένα.
Με την αυτοσυντριβή ενώπιον της αποκάλυψης του Λόγου γκεμίζονται τα θεμέλια του παλαιού κόσμου. Κι είναι ο τρόπος σκέψης και οι αντιλήψεις του παλαιού κόσμου, που επί αιώνες διατηρούνται στη σκοτεινή φυλακή του υποσυνειδήτου. Το ανεξέλεγκτο υποσυνείδητο προσομοιάζεται με την εκρηκτική κι απρόβλεπτη δραστηριότητα ενός ηφαιστείου.
Η γραμμική έννοια του χρόνου που προέκυψε από την κοσμοθεωρία του υλισμού συνέβαλε καθοριστικά στην απόσπαση του ανθρώπου από τη συνειδητή βίωση του παρόντος. Τούτο έχει ανάλογες επιπτώσεις. Δημιουργεί μια ψευδή αντίληψη για τη ζωή. Έρχεται, λοιπόν, ο Λόγος ως ανατροπή ενός κατεστημένου που διατηρεί τη χωριστικότητα και την αδικία.
Ο Λόγος διατρέχει τους αιώνες και επιτελεί το συνεχές γίγνεσθαι για ν’ αποδείξει τη δυναμική, η οποία εδρεύει μέσα στη ψυχή και στη συνείδηση που ο άνθρωπος δεν την έχει ακόμη προσεγγίσει. Έτσι, έρχονται οι δοκιμασίες που σκοπό έχουν να τον αποσυνδέσουν από τον παλαιό κόσμο και να του αποκαλύψουν μια τελείως άλλη εκδοχή της ζωής.
Αλκμήνη Κογγίδου.
Ποιήτρια-δοκιμιογράφος
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ Ο ΘΕΣΣΑΛΟΣ ΤΕΥΧΟΣ 30, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010

Πέμπτη 11 Ιουνίου 2015

ENΘΟΥΣΙΑΣΜΟΣ-ΣΥΓΚΙΝΗΣΗ-ΣΥΜΦΩΝΙΑ

ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΜΟΣ-ΣΥΓΚΙΝΗΣΗ-ΣΥΜΦΩΝΙΑ

«Ενθουσιασμός», «συγκίνηση», «συμφωνία» τρεις λέξεις, που αντιστοιχούν με έννοιες, σε κάθε μία από τις οποίες, υπάρχει η αλήθεια με προοπτική.
Η σπουδαιότατη Ελληνική γλώσσα, με τον αντίστοιχο εννοιολογικό πλούτο της, περιέχει «εν δυνάμει» την αλήθεια στο λεξιλόγιό της.

Ο ενθουσιασμός ως μια έξαρση από το χωροχρόνο και τη σχετικότητα παραπέμπει στη θεία ιδιότητα του ανθρώπου(ένθεος), ο οποίος αποκτά μιαν άλλη αίσθηση του εαυτού, που προέρχεται από την υπερβατική του υπόσταση.
  Η συγκίνηση είναι, επίσης, μια σύνθετη λέξη, που υποδηλώνει την κίνηση του ενός εν σχέση προς τον άλλον, πρόκειται για μια κίνηση  ψυχής, που συμβαίνει πάντα εν σχέση. Την ενωτική αυτή κίνηση-συναίσθηση, προκαλούν η ενθύμηση του θείου, ο νόστος, ή η ανάμνηση. Κάθε φορά, που παρίσταται η ύπαρξη μέσα στο συνυπάρχειν, μεσολαβεί η συγκίνηση. Παράλληλα,  συμβαίνει μία απόσπαση από το χωροχρόνο.
Η λέξη «συμφωνία» δηλώνει μία σύνθεση φωνών που αποδίδουν στην αρμονία. Υπ’ όψιν ότι, η συμφωνία απηχεί ευάρεστα στη ψυχή, ενώ η διαφωνία παραπέμπει στη δυσαρμονία.
 Επιχειρούμε μία αναφορά σ’ αυτές τις τρεις, άκρως ενδιαφέρουσες, και σημαντικές λέξεις, για το λόγο ότι στην εποχή μας, η διαβρωτική υλιστική κοσμοαντίληψη, ανάγκασε τον άνθρωπο να υποστεί τη λήθη, ενώ ενεργοποίησε τη διάνοιά του ώστε να γίνεται ανταγωνιστική.
Μέσα σ’ αυτόν τον επίπεδο τρόπο στον οποίο κινείται, σήμερα ο άνθρωπος, καθώς υπόκειται σ’ έναν σκληρό αγώνα επιβίωσης, το πνεύμα του συνυπάρχειν, επικινδύνως, καταστέλλεται. Επέρχεται η λήθη απ’ τον αγώνα που διεξάγεται ερήμην της αλήθειας της υπάρξεως. Η λήθη είναι δυνατόν να διαγράψει από τη σκέψη και τη ζωή του ανθρώπου τις αξίες που προάγουν την εξελικτική  πορεία του και τον ανάγουν στην Ενότητα. Η κοσμοθεωρία του υλισμού, το παγκόσμιο πολιτικοοικονομικό σύστημα, η ανισότητα της κατανομής των αγαθών, η εκμετάλλευση των αδύναμων λαών από τους ισχυρούς, η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, η ανισορροπία του κλίματος κλπ. δημιουργούν δυσοίωνες συνθήκες.  Ο Θεός, όμως, ο οποίος δημιούργησε το σύμπαν και όλα τα όντα και, βεβαίως, τον άνθρωπο, ιδιαιτέρως, σ’ αυτόν εγκατέστησε τη συνείδηση, που είναι η ειδοποιός διαφορά από τα άλλα όντα και τον καθιστά υπεύθυνο. Η συνείδηση μπορεί να συντελέσει  στην διάσωση της υπάρξεως, μπορεί όμως να συντελέσει και  στην αυτοκαταστροφή του.
Ο Λόγος, απόλυτος, καθοριστικός οδηγός της ψυχής και συντελεστής της πορείας για τη διάσωση της υπάρξεως. Η ψυχή και η συνείδηση δεν υπόκεινται στο χρόνο, ούτε και στους φυσικούς νόμους. Παρέχουν τη δυνατότητα της έξαρσης από το χρόνο, από την ύλη και της μετοχής στο διηνεκές παρόν, που είναι η αδιάλειπτη ζωή. Η συνείδηση,  αποτρέπει τον άνθρωπο από το να δημιουργεί παραλείψεις που επιφέρουν ενοχές, καθώς τον φέρνει στην επίγνωση της σχέσεως. Ωστόσο η απουσία εγρήγορσης και οι δυσμενείς συνθήκες, στις οποίες ο άνθρωπος διέρχεται ως αγνοών και αγνοούμενος, επιφέρουν τον κίνδυνο του υπαρξιακού του θανάτου (λήθη).
Είναι φορές- στιγμές που συμβαίνει ο άνθρωπος όταν συναντήσει έναν άλλον, απρόβλεπτα και απρόσμενα,  να αισθανθεί ενθουσιασμό. Τι στιγμή εκείνη, μέσα στο παρόν παρίσταται η ζώσα ύπαρξη, η οποία λειτουργεί με το συνυπάρχειν. Πόσο ωραίο είναι το συναίσθημα αυτό και πόση χαρά δίνει! Κάνει τον άνθρωπο να νιώσει σαν παιδί! Μήπως, ο Θεός Λόγος δεν προτείνει « Γίνεσθε ως τα παιδία ότι αυτών εστί η βασιλεία των ουρανών»;
Αν παραμείνουμε στον ενθουσιασμό και δεν προχωρήσουμε στη συγκίνηση, τότε δεν θα δώσουμε στη συνάντηση αυτή κάποια προοπτική. Η συγκίνηση θα διακοπεί αν δεν οδηγηθούμε στη συμφωνία μέσα από το διάλογο και την επικοινωνία. Η  συνέχεια θα έχει πάντα σχέση με τη βαθύτερη αξιολόγηση. Από ’κει προκύπτει ένα θαυμάσιο φαινόμενο, που ομοιάζει με τη μουσική! Θάλεγε, λοιπόν, κανείς ότι, όταν  ομιλούν οι ψυχές με τη γλώσσα της αλήθειας, όταν επέλθει η ψυχική και συνειδητή σύνθεση των ανθρώπων, που θα λειτουργούν εν σχέση  με τη θεία αρμονία του σύμπαντος, τότε δημιουργείται η συμφωνία.
 Εάν συμβεί να συμφωνήσουν οι ψυχές τότε συντονίζονται και γίνεται η απαρχή μιας αλλαγής  που θα οδηγήσει στην αρμονία.
Αν, η συνάντηση των ανθρώπων, που ένιωσαν ενθουσιασμό, συγκίνηση και συμφωνούν, δεν αποτελέσει την απαρχή μιας σχέσεως με προοπτική, τότε είναι βέβαιο, ότι θα το παραλάβει, αυτό το γεγονός, η λήθη. Η τρέχουσα πραγματικότητα θα το διαγράψει από τη μνήμη. Τι όμως μπορεί να σημάνει αυτό; Μία απώλεια που συμβαίνει ανεπίγνωτα. Ο χρόνος παραλαμβάνει την ύπαρξη  μέσα στους εξοντωτικούς ρυθμούς της καθημερινότητας, στον αγώνα της βιοπάλης και στο συμβατικό τρόπο σκέπτεσθαι και ζωής που επικρατεί, διαγράφοντας τις ευαισθησίες. Το ατομικό εγώ του ανθρώπου, που ως επι τω πλείστον συντάσσεται με τους άλλους διαγράφει αυτές τις ιδιαίτερες προσωπικές εκφάνσεις, θεωρώντας ότι δεν είναι σχετικές με την τρέχουσα πραγματικότητα και με το πνεύμα που επικρατεί. Και, βεβαίως, θα προκύψει μια επιχειρηματολογία ,η οποία θα οδηγήσει με τη λογική της στην εξαφάνιση της ευαισθησίας και της θαυμάσιας αναφοράς των δύο ψυχών που οδηγούνται στην έξαρση από τον κόσμο της φθοράς και της διαφθοράς.
Το εγώ δημιουργεί μια μονομέρεια κι έναν αποκλεισμό που στερεί τον άνθρωπο από τη δυνατότητα  να συγκινείται, θέλει ως επι τω πλείστον να επικρατεί. Μέσω του ενστίκτου της επιβιώσεως λειτουργεί αρνητικά ως προς τις  υπερβάσεις, γι’ αυτό καταφεύγει σ’ ένα κοινότυπο τρόπο ζωής, δίνοντας μάλιστα μια λογική παρέμβαση. Τη φυγοπονία την υπαγορεύει το ένστικτο της επιβιώσεως και το μαζικό πνεύμα, μέσα στο οποίο εξουδετερώνεται η προσωπική ζωή.
Ας ξαναγυρίσουμε όμως στην ευαίσθητη περιοχή της ψυχής, εκεί είναι ό,τι ωραίο υπάρχει που πρέπει με πολύ ευλάβεια να το διατηρήσει ο άνθρωπος ζωντανό, γιατί κάποτε ο ίδιος ο εαυτός θα γίνει τιμωρός, για την απώλεια της ευαισθησίας. Αν επέλθει η λήθη των ωραίων στιγμών και των υπερβάσεων που αποδεικνύουν την εν Θεώ συναίσθηση μιας πραγματικότητας που ενθουσιάζει, συγκινεί και συντάσσει με τη μετοχή της εσώτερης αλήθειας του ανθρώπου,  τότε έπεται ο υπαρξιακός θάνατος.
 Ο άνθρωπος όμως που αντιλαμβάνεται το ύψιστο χρέος προς την ένθεη ιδιότητά του και τη μοναδικότητά του, εάν συμβεί να χάσει τον ενθουσιασμό είναι πάρα πολύ γόνιμο να περιέλθει στην οδύνη κι όχι στην αδιαφορία.
Η οδύνη διατηρεί ζωντανή την ανάμνηση και δεν αφήνει την ύπαρξη να περιέλθει εις την θανατηφόρο λήθη.
Η συνείδηση, η οποία επικυρώνει και δικαιώνει την προσωπική σχέση, δεν θα αφήσει τον άνθρωπο να την αντιμετωπίσει ως δευτερεύουσα υπόθεση και η μετοχή του στο κοινωνικό γίγνεσθαι να τον αποσπάσει, χρονικά και ουσιαστικά, από το δικαίωμα αυτό. Εδώ, χρειάζεται ένας άθλος, αλλά το ατομικό εγώ στέκεται εμπόδιο.. Ενώ δεν εμποδίζει  άθλους, οι οποίοι γίνονται ευάρεστοι και αποδεκτοί από τον κόσμο, καθώς τονώνουν τη δύναμή του, με την επιτυχία και  την εγκοσμιακή διάκριση που προσφέρουν,  εναντιώνεται στις υπαρξιακές υπερβάσεις, στις λεπταίσθητες εκφάνσεις της ψυχής, οι οποίες συμβαίνουν με τον ενθουσιασμό και τη συγκίνηση.

 Ας έρθουμε τώρα στο λόγο του Θεού, ο οποίος δόθηκε προς σωτηρία των ανθρώπων και ιδιαίτερα στην προτροπή «αγαπήσεις τον πλησίον σου ως εαυτόν», μια προτροπή που θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε ως απαρχή της αναγωγικής πορείας του ανθρώπου προς τον θεϊκό του προορισμό.
Ποιος είναι ο εαυτός; Είναι το ατομικό εγώ που συντάσσεται με τους πολλούς; Όχι, βεβαίως όχι, εδώ η αναφορά στον εαυτό, που είναι αρχαιοελληνική λέξη κι αυτή, συνιστά, και μια άλλη φιλοσοφία ζωής, σχετική με την αρχαιοελληνική σκέψη.  Ας θυμηθούμε τον Πυθαγόρα ο οποίος είπε: «γνώρισε τον εαυτό σου και θα γνωρίσεις το σύμπαν και τους θεούς»!
Τον Εαυτό θα τον βρούμε δια μέσω της σχέσεως με τον  πλησίον. Οι στιγμές του ενθουσιασμού, της συγκινήσεως και της συμφωνίας αποτελούν, σημαντικότατη απόσπαση από το πνεύμα του κόσμου και εισαγωγή στον όμορφο κόσμο της ψυχής. Ο ενθουσιασμός, η συγκίνηση, η συμφωνία μεταξύ δύο ανθρώπων οδηγούν στο μυστήριο της σχέσεως που είναι τόσο ερωτικό όσο και ενωτικό καθώς η ύπαρξη μ’ αυτές τις συνθήκες, μόνον, μπορεί να διασωθεί!
Πολύ συχνά υπήρξαν περιπτώσεις που οι άνθρωποι αισθάνθηκαν μια ευχάριστη συναίσθηση με τον ανάλογο ενθουσιασμό, ακούγοντας το λόγο του Θεού και ο ενθουσιασμός τους  δεν είχε συνέχεια και συνέπεια.
Η ασυνέπεια αυτή είναι καθοριστική  για την περαιτέρω πορεία τους. Ανεπίγνωτα περνούν μέσα στη διαδικασία του αγώνος της επιβιώσεως, ο οποίος τους αποσπά από την υπαρξιακή ανησυχία.
Βασικό στοιχείο στη σκέψη και στα συναισθήματα αποτελεί η ύπαρξη του άλλου. Η ιδιαιτερότητα της προσωπικότητας δεν γίνεται αναγνωρίσιμη και αποδεκτή, παρά μόνο δια μέσω της αγάπης.  Ο άλλος, γι’ αυτόν που έχει έρθει στην επίγνωση της ψυχής και της συνειδήσεώς του, αποκτά μεγάλη σημασία και αξία. Η γνώση του εαυτού ουσιαστικά εισάγει στο μυστήριο της ζωής, που αφορά, βεβαίως, μια κατάσταση που λειτουργεί εν σχέση, ο άνθρωπος με τον άλλον άνθρωπο και η συν Θεώ συνεύρεση. Είπαμε ότι ο πλησίον μπορεί να γίνει η απαρχή της σχέσεως. Βεβαίως, αυτό αποτελεί μυστήριο.
Ας αφήσουμε όμως μέσα στη σιωπή το ανεξήγητο και το μεγαλειώδες ας επιστρέψουμε σ’ έναν κίνδυνο που μας αφορά, όταν κι εφόσον αποσπασθούμε από την αλήθεια και υποστούμε τη λήθη. Η λήθη είναι κατάσταση που μπορεί να προκύψει μέσα στο γραμμικό χρόνο, μέσα στον κάματο ενός αγώνα στον οποίο μετέχει κανείς, πολλές φορές, καθ’ υπερβολή.
 Το θέατρο, η λογοτεχνία και θα έλεγα η κλασσική λογοτεχνία, στην οποία οι αλήθειες αυτές δίνονται με πολύ αισθαντικό τρόπο, έρχονται να μας δώσουν έναν καθρέπτη της υπάρξεως, για την οποία η λεπτομέρεια είναι πολύ σημαντική.
Ευτυχώς, η μεγάλη Τέχνη, εννοούμε τις στιγμές εκείνες κατά τις οποίες οι δημιουργοί απέδωσαν διαχρονικό λόγο, ποίηση, θέατρο, φιλοσοφία κλπ., είναι μια παρακαταθήκη η οποία υπάρχει για τον καθένα. Μπορεί να αναζητήσει μέσα από την υψηλή μορφή της Τέχνης την ίδια την ύπαρξή του, η οποία  συνδέεται με τις αξίες. Η μεγάλη τέχνη επιχειρεί μια υπόμνηση των διαχρονικών αξιών που συνδέονται με την ύπαρξη του ανθρώπου και με την ένθεη φύση του.
Αλκμήνη Κογγίδου.

Ποιήτρια-δοκιμιογράφος

Τετάρτη 29 Απριλίου 2015

Η ΑΝΟΙΞΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Η ΑΝΟΙΞΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Σ’ αυτή τη μαγική εποχή του χρόνου, την εποχή της άνοιξης, το μήνα Μάϊο το ποικιλόμορφο Ελληνικό τοπίο αποτελεί ένα θαύμα που σου γεννάει την έκπληξη κι αυτή σ’ οδηγεί στο θάμβος. Στη μικρή της έκταση η χώρα αυτή είναι μεγάλη! Εδώ μπορεί να βρει κανείς μέρη που θυμίζουν τις Ελβετικές Άλπεις κι άλλοτε μέρη με φοίνικες που θυμίζουν τροπικές περιοχές. Αλλού τα καταπράσινα βουνά σμίγουν με τη θάλασσα, ήσυχα απολήγοντας σε αμμουδερές ακρογιαλιές και αλλού απόκρημνα και βραχώδη, προβάλλουν γυμνά, λάμποντας στο φως του ήλιου.  Η φύση απλώνει το βασίλειό της μακριά από τις πολύβουες μεγαλουπόλεις στην Ελληνική ύπαιθρο. Σ’ αυτήν καταφεύγει ο σύγχρονος άνθρωπος για να βρει λίγη ηρεμία. Η επαφή μας μαζί της εξακολουθεί να μας δίνει την ευλογία της. Κι ακόμα, περισσότερο, όταν τη βιώνουμε με τρόπο προσωπικό, αντιμετωπίζοντάς την με δέος, τότε μας αποκαλύπτει όλη την ομορφιά της. Ξυπνά ένα ιδιαίτερο σκίρτημα μέσ’ στην ψυχή αναδεύοντας εντός μας λησμονημένες μνήμες μιας ζωής παραδεισένιας που χάθηκε. Κι όταν ακόμα σαν τουρίστες διερχόμαστε, μας προσφέρεται η φευγαλέα εικόνα των πολύχρωμων κάμπων που ευωδιάζουν αυτήν την εποχή. Καθώς το τρένο διασχίζει την εξοχή πάνω στις ράγες και οι εικόνες εναλλάσσονται μπροστά στα μάτια μας, ο νους ξεκουράζεται εκεί που το πράσινο σμίγει με το γαλάζιο του ουρανού. Δεν προλαβαίνει ο ταξιδιώτης να συλλάβει αυτό το όνειρο που ξετυλίγεται εμπρός του.
Σταματήσαμε για να οδοιπορήσουμε και να απολαύσουμε τη θαυμάσια θέα της περιοχής που δίκαια ονομάζεται  Καλλιθέα. Κατηφορίσαμε το καταπράσινο λόφο που απολήγει σε ξανθιές αμμουδερές παραλίες, τόσο ήρεμες και χαϊδεμένες απαλά από το κύμα. Η καθαρή σμαραγδένια θάλασσα αγκαλιάζει τρυφερά το τοπίο σιγο-μουρμουρίζοντας λικνιστικά σαν αρχαία θεά το τραγούδι της κοντά στο ιερό του Άμμωνος Διός. Η Ελλάδα είναι γεμάτη από χώρους επιλεγμένους από τους αρχαίους όπου εγκατέστησαν τα ιερά και τους ναούς των. Στην Καλλιθέα σώζεται  ο αρχαίος ναός του Άμμωνος Διός κι ένα παλαιοχριστιανικό εκκλησάκι χτισμένο από Ρώσους μοναχούς. Το πόσιμο νερό της περιοχής προέρχεται από φυσική πηγή και σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία το χάρισε ο Ολύμπιος Ζεύς στον Άμμωνα Δία.
Αισθάνεται κανείς παντού διάσπαρτο αυτόν τον πολιτισμό ο οποίος άφησε τα σημάδια του, απομεινάρια μνήμης ανεξίτηλης. Κι υπάρχουν για να μας θυμίζουν την καταγωγή μας και πόσο αρμονικά έζησαν, εδώ, σ’ αυτόν τον φυσικό χώρο, θεοί και άνθρωποι! Χωρίς τη μνήμη αυτού του πολιτισμού χάνουμε το πρόσωπό μας, την υπόστασή μας σαν Έλληνες. Η μνήμη μας συνδέει με τις αξίες. Θα έλεγε κανείς, ότι η λήθη γίνεται ένας εχθρός του ανθρώπου  για το λόγο ότι του επιτρέπει να αποσυνδεθεί από τις ρίζες του και από τις πανάρχαιες καταβολές του. Έτσι, ο άνθρωπος εύκολα καταστρέφει τη φύση για το κέρδος και αποσυνδέεται από τη σχέση με τους συνανθρώπους του. Η τεχνολογία και οι συνεχείς αρνητικές επεμβάσεις της, βιάζουν και παραβιάζουν τους φυσιολογικούς ρυθμούς της ζωής. Mόνο δια μέσω της μνήμης ερχόμεθα σ’ επαφή μ’ ό,τι αξιότερο και μ’ αυτόν τον τρόπο δικαιώνουμε τη ζωή.
Ο χώρος αυτός αντιστέκεται και μας καλεί ν’ αντισταθούμε, προτείνοντας αλήθειες αιώνιες και οικουμενικές. Κι είναι τόσο αναγκαίες για τον σύγχρονο κυνηγημένο άνθρωπο που βρίσκεται έρμαιο ενός παγκόσμιου συστήματος, ενός μηχανισμού που του απομυζεί ενέργεια και ζωή. Το «Γνώθι σ’ αυτόν», η Αρετή και το Κάλλος, η λατρεία του Θείου, ο διάλογος, το Μέτρο, η Αλήθεια (Α-λήθη) ορισμένες μόνον από τις αξίες που μας κληροδοτήθηκαν. Στις δοκιμασμένες αυτές από το χρόνο έννοιες, κρύβονται οι αντιστάσεις ενός πολιτισμού, που η συνέχειά του έγκειται σε μας τους νέους Έλληνες. Γι αυτό, ο τρόπος της ζωής μας δεν μπορεί να ομοιάζει με κανέναν άλλο πάνω στη γη, δεν μπορεί να βασίζεται σε καταναλωτικά πρότυπα και εισαγόμενες αντιλήψεις. Ο ίδιος ο χώρος μας υποβάλλει έναν άλλον τρόπο σκέψης, μας εμπνέει έναν διαφορετικό τρόπο αίσθησης και συμπεριφοράς που δεν έχει σχέση με την εμπορικότητα, τη σκοπιμότητα του κέρδους και της εκμετάλλευσης, ούτε με το άγχος του μηχανοποιημένου δυτικού ανθρώπου. Αλλά, με την ανιδιοτέλεια, όπως η φύση ανιδιοτελώς μας προσφέρει τα αγαθά της, το ήθος και την ελευθερία του ενάρετου.  Τέτοιους τύπους ανθρώπων συναντούμε ακόμα, υπάρχουν κι αυτό ενισχύει την ελπίδα ότι ο ελληνισμός βιώνει την αυθεντικότητά του κι αντιστέκεται στ’ αλλότρια ρεύματα. Πολλές φορές, θάναι  ένας σερβιτόρος που θα μας εκπλήξει με τις γνώσεις του και την λατρεία του στην αρχαία Ελληνική φιλοσοφία, άλλοτε ένας οδηγός ταξί ή ένας οδηγός λεωφορείου που θα μας εντυπωσιάσει με την ευγένειά του. Σ’ αυτούς τους απλούς ανθρώπους που εργάζονται με σεμνότητα και συμπεριφέρονται ευγενικά, θα δούμε, πολλές φορές, τους αντάξιους συνεχιστές του Ελληνικού πολιτισμού.  Την  εποχή της άνοιξης, κατά την οποία η φύση αναγεννάται, εδώ, σ’ αυτή την ευλογημένη γη, αισθάνεται κανείς κάτι το ιδιαίτερο, αισθάνεται τη χαρά της ζωής!
 Στην περιδιάβαση ανά τον κόσμο η ελληνική άνοιξη είναι μοναδική και δεν μεροληπτούμε γιατί  πουθενά δεν βρήκαμε αυτή την οργασμική έκρηξη της φύσης μέσα από την ποικιλόμορφη έκφραση της ομορφιάς και του φωτός.
                                                                                                     Αλκμήνη Κογγίδου.

Ποιήτρια-δοκιμιογράφος

Παρασκευή 20 Φεβρουαρίου 2015

ΦΙΛΙΑ-ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗ ΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ


Η αξιολόγηση που απορρέει από τη γραμμική αντίληψη του χρόνου, αποστερεί τον άνθρωπο από τη συνειδητή βίωση του παρόντος. Κατ’ επέκταση ο συμβατικός τρόπος σκέπτεσαι και ζωής που προκύπτουν από την αξιολόγηση που αναφέραμε τον αναγκάζουν να περιοριστεί στη βιοτική και βιολογική περιχαράκωση. Απουσιάζοντας από το παρόν, μεταθέτει τη ζωή στο μέλλον. Μ’ αυτές τις προϋποθέσεις ο άνθρωπος  απομακρύνεται από τη συνείδηση και τη ψυχή και στερείται από την δυνατότητα να μετέχει στο γίγνεσθαι που επιτελείται στο αιώνιο παρόν. Ενεργοποιεί μονομερώς τη διάνοιά του  ώστε να ανταπεξέλθει στις ανάγκες που προκύπτουν και να αντιμετωπίσει την τρέχουσα πραγματικότητα. Η σχετικότητα αναγκάζει τη σκέψη του να αναλωθεί σ’ ένα επίπεδο τρόπο ζωής, χωρίς να δύναται να κινηθεί με τη συγκίνηση. Η ψυχή και η συνείδηση παραμένουν στην εσωτερικότητά του ως μία απρόσιτη γνώση που θα χρειασθεί για τον αγώνα της επιβίωσης  να την περιθωριοποιήσει, αυτή η κατάσταση τον αποτρέπει από το να λειτουργήσει υπαρξιακά με το πνεύμα του συνυπάρχειν.  Ο συμβατικός τρόπος σκέπτεσθαι επεμβαίνει αλλοτριωτικά στην μοναδικότητα του ανθρώπου και τον αναχαιτίζει από τη γνώση του εαυτού.
Μέσα  από την αγωνιώδη ανησυχία της επιβίωσης και τη δυσαρμονική συμβίωση θα κατορθώσουν λίγοι να ξεχωρίσουν, όσοι διατηρούν άγρυπνη την ηθική συνείδηση και επιχειρούν τον άθλο της αυτογνωσίας.
Η αξιολόγηση που προέρχεται από τη γραμμική αντίληψη του χρόνου δεν αφορά την ύπαρξη, η οποία έχει έναν σαφή προσανατολισμό προς το δίκαιο και την αλήθεια αλλά την ατομικότητα.
Θα χρειασθεί να κάνουμε μία διάκριση,  πολύ βασική, ανάμεσα στην έννοια  «ζω» και στην έννοια  «υπάρχω». Έτσι, μπορεί να γίνει κατανοητό, ακόμα περισσότερο, το θέμα, το οποίο επιχειρούμε να διαπραγματευθούμε περί της φιλίας και των διαπροσωπικών σχέσεων. Η πρώτη έννοια έχει σχέση με τη βιολογική ζωή που υπόκειται στο γραμμικό χρόνο, ενώ η δεύτερη υπερβαίνει τη βιολογική ζωή και το χρόνο και αφορά το άχρονο της υπαρξιακής υποστάσεως. Άλλωστε, ας μην ξεχνούμε ότι ο πολιτισμός δημιουργήθηκε  από τις ψυχικές και πνευματικές λειτουργίες της υπάρξεως οι οποίες έδωσαν μέσα στους αιώνες το διαχρονικό τους παρόν.

Η ύπαρξη διασώζεται διατηρώντας, πάντα, ζωντανή τη σχέση της με την αλήθεια και το δίκαιο. Ο μόνος τρόπος διάσωσης της υπάρξεως μέσα στον κόσμο της σχετικότητας είναι οι υπερβάσεις. Η αυτογνωσία δίνει τις προϋποθέσεις, φυσικά η οδός αυτή είναι θυσιαστική. Η ύπαρξη δια μέσω της συνειδήσεως και της ψυχής μετέχει στην αντίληψη του θείου, διατηρεί τη συνείδηση του συνυπάρχειν που προσφέρει την επίγνωση ότι η ζωή είναι σχέση.
Απαλλαγμένη από την περιοριστική αντίληψη της ατομικότητας, ελεύθερη από απωθημένα κι ενοχές, διατίθεται στο γίγνεσθαι που επιτελείται μέσα στο παρόν..

Μία ελπίδα απόσπασης απ’ την αντίληψη του συμβατικού χρόνου και των συμβατικών σχέσεων προσφέρουν οι διαπροσωπικές σχέσεις καθώς εκεί η αλήθεια ως θεία άλη κυκλοφορεί ανεμπόδιστα, φορτίζοντας τους συντελεστές της με θετική ενέργεια. Βεβαίως, αυτό το γεγονός αφορά ένα μυστήριο, συντελεστής του οποίου είναι ο Λόγος!
 Για να συντελεσθεί η κοινωνία των προσώπων θα πρέπει να αρθεί κάθε υποκειμενική άποψη και κάθε κτητική διάθεση.
Η συνάντηση των προσώπων στο παρόν θα σημάνει εάν επιτελεσθεί την απαρχή της απόσπασης από τη σχετικότητα του χωροχρόνου.
Οι διαπροσωπικές σχέσεις ως μέσω απόσπασης του ανθρώπου από το συμβατικό τρόπο σκέπτεσθαι και αναζήτησης της υπαρξιακής αλήθειας, σαφώς, προωθούν στην ευγενή περιοχή της ψυχής. Το ενδιαφέρον μας και η σημασία που δίνουμε στο θέμα αυτό, αφορά μία αξιολόγηση, η οποία δεν προκύπτει από τη γραμμική αντίληψη του χρόνου, αλλά από τη δυνατότητα να μετέχει ο άνθρωπος συνειδητά στο παρόν.
Συνήθως, η σκέψη ταξιδεύει κατευθυνόμενη άλλοτε στο παρελθόν κι άλλοτε στο μέλλον, με συνέπεια την απουσία του ανθρώπου από τη ζωή η οποία πραγματώνεται στο παρόν. Ωστόσο, η επικοινωνία για να συντελεσθεί και ν’ ανταμώσουν οι ψυχές, θα χρειασθεί την απόσπαση από το συμβατικό τρόπο σκέπτεσθαι ώστε να βιώσει ο άνθρωπος με τη ψυχή και τη συνείδησή του τη θαυμάσια υπόθεση του συνυπάρχειν.  
Η φιλία  συνδέει τον άνθρωπο με την ύπαρξή του, η οποία λειτουργεί μέσα στην άχρονη ιδιότητα της ζωής. Εάν, όμως, ο άνθρωπος  αδυνατεί να μετέχει με τη ψυχή και τη συνείδησή του στο παρόν, τούτο έχει σαν συνέπεια  την απουσία του από τη  σχέση, που σημαίνει την απουσία από την ίδια τη ζωή. Παράλληλα, δανείζεται έναν αλλότριο τρόπο σκέπτεσθαι που τον αποσυνδέει με τη δική του αλήθεια.
Η ανθρώπινη ύπαρξη ως ζώσα δυναμικότητα δεν μπορεί να ζήσει με αναμνήσεις από το παρελθόν ή με όνειρα για το μέλλον ( αυτό αφορά το ατομικό εγώ το οποίο εντάσσεται μέσα στη χρονικότητα). Εδώ σημειώνεται ένα κενό. Στη φιλία δεν υπάρχει αυτό το κενό, καταργείται ο χρόνος. Το παρελθόν και το μέλλον υπάρχουν στο αέναο παρόν, εκεί βιώνεται και συνάπτεται η ζωή εν σχέση με την αλήθεια και το δίκαιο. Στο παρόν ανταμώνουν και επικοινωνούν οι φίλοι, στο παρόν καλούν τη ζωή, το άπειρο της υπάρξεώς τους, εκεί μοιράζονται τα πάντα.

Στις σχέσεις εξαρτήσεων ευδοκιμεί η υλιστική αντίληψη που συνάδει με το γραμμικό χρόνο (παρελθόν-παρόν-μέλλον). Εδώ, το ατομικό εγώ και  το ένστικτο της επιβιώσεως συντάσσονται και δημιουργούν έναν κλοιό, ο οποίος έρχεται σε αντίθεση με την αλήθεια της υπάρξεως. Δημιουργείται η χωριστικότητα και παραμένει ο άνθρωπος έγκλειστος μέσα στην ατομικότητά του, έτσι είναι επόμενο η αλήθεια να μην κυκλοφορεί, αλλά να σημειώνεται ένας επαναληπτικός κύκλος –νόμος ανακύκλωσης. Ο χρόνος υποβάλλει αίσθημα ανασφάλειας στην ατομικότητα η οποία για να την καλύψει, καλλιεργεί την κτητικότητα επί προσώπων και πραγμάτων.
Η ανεξαρτησία της σκέψεως είναι σχετική με την αποδέσμευση από το ένστικτο της επιβιώσεως και τις βιοτικές ανάγκες. Είναι, επίσης, η γραμμική αντίληψη του χρόνου υποκείμενη  στην πλάνη των αισθήσεων, γεγονός που δεν μένει χωρίς συνέπειες. Αν σκεφθούμε ότι το παν είναι Εν και η αυτογνωσία τρόπος προσέγγισης στην Ενότητα, τότε η ατομικότητα, μέσα από τη χωριστικότητα που διατηρεί τα όρια, δημιουργεί τις προϋποθέσεις των ενοχών.
Ο άνθρωπος που έχει συνείδηση της υπάρξεώς του υπερβαίνει τον κλοιό της ατομικότητας και τότε δύναται να  μετέχει στη  φιλία. Το αγαθό της φιλίας είναι ένα δικαίωμα που το δίνει η συνείδηση στον άνθρωπο που είναι απαλλαγμένος από ενοχές. Είναι η χαρά που προσφέρεται μέσα από το αίσθημα του συνυπάρχειν, η χαρά των αθώων. Τότε, η ύπαρξη δικαιωματικά αναζητά έναν αληθή τρόπο ζωής. Η αλήθεια ως κινητήρια δύναμη και ως ενέργεια, ουσιαστικά, είναι απρόσιτη στις αισθήσεις  κι αποκαλύπτεται μόνον στη νόηση. Η σκέψη μπορεί να εξαρθεί από το χρόνο με τον έρωτα των ψυχών για το απόλυτα αγαθό και το αληθές.
 Η ζωή  αποκτά νόημα και  προοπτική  μέσα στη φιλία και στις διαπροσωπικές σχέσεις που συνάπτονται στο άχρονο παρόν. Εδώ, λοιπόν, σ’ αυτή την ευρυχωρία του πνεύματος, η ψυχή αναζητά τον άλλον στην λειτουργικότητα του συνυπάρχειν, που προσφέρει έδαφος ελευθερίας, κίνηση ζωής η οποία επιτελείται με τη συγκίνηση.
Μέσα στη σχετικότητα η ύπαρξη δίνει τη μάχη της για την διάσωσή της και την ελευθερία της, συνεπικουρούμενη από την αγάπη μιας άλλης υπάρξεως που συντονίζεται φιλικά μαζί της.
Δια μέσου της φιλίας η ύπαρξη εμπνέεται να εκφραστεί κι ανακαλύπτει τη χαρά της ζωής στην αυτοδιάθεση και αυτοπροσφορά, στο δόσιμο εκ του περισσεύματος της καρδιάς. Έτσι, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η φιλία διασώζει την αλήθεια της υπάρξεως, για το λόγο ότι της προσφέρει έδαφος να εκφραστεί.
 Η αλήθεια έχει όλη τη δυναμική της ζωής, λειτουργεί ως μνήμη ώστε να μην ξεχάσει ο άνθρωπος την αιώνια ιδιότητα της ψυχής και της συνειδήσεως. Η φιλία ως αγάπη μεσολαβεί γι’ αυτήν την ενθύμηση, γιατί μέσα στο συμβατικό τρόπο ζωής και τον συμβατικό τρόπο σκέπτεσθαι, ο οποίος μετέχει της σχετικότητας ο άνθρωπος κινδυνεύει να ξεχάσει ό,τι πιο άξιο έχει. Η φιλία διατηρεί διαμέσω της αλήθειας αυτή τη ζωογόνα ενέργεια, την οποία την μοιράζεται ο άνθρωπος γιατί η αιώνια ιδιότητα της ψυχής και της συνειδήσεως λειτουργεί σ’ αντίθεση με το ένστικτο της επιβιώσεως το οποίο θωρακίζεται μέσα στην ατομικότητα. Έρχεται η αλήθεια λοιπόν ως μνήμη και ως αγάπη να διατηρήσει ζώσα την ύπαρξη του ανθρώπου, τι λοιπόν σημαντικότερο απ’ αυτό μέσα στον κόσμο των τριών διαστάσεων;
Το επικίνδυνο είναι να χάσει ο άνθρωπος ως μοναδικότητα ζώντας μέσα στους πολλούς και υπό το πνεύμα του κόσμου, την επαφή του με τη δική του αλήθεια, να υποστεί τη λήθη της υπαρξιακής του υποστάσεως.
Συνήθως ο άνθρωπος έμαθε να βλέπει τους εχθρούς απ’ έξω, το επικίνδυνο είναι ότι επειδή δεν ρίχνει τη ματιά του προς τα μέσα δεν βλέπει αυτό που πρέπει να πολεμήσει και είναι η ίδια η περιχαράκωση της ατομικότητας που μέσα από το ένστικτο της επιβίωσης ισχυροποιείται κι ακόμα περισσότερο μέσα στον κόσμο που δεν λειτουργεί με το συνυπάρχειν απομονώνεται.
Οι συμβατικές σχέσεις ισχυροποιούν τον αγώνα της επιβίωσης και αν ο ίδιος ο άνθρωπος δεν πιστέψει στην αξία της φιλίας που αποτελεί έναν τρόπο διάσωσης της υπάρξεως ίσως και τον μοναδικό τότε επέρχεται η λήθη,  και σταδιακά η υπαρξιακή απώλεια, αυτός είναι θάνατος. Σ’ αντίθεση προς αυτόν η ύπαρξη διατηρείται ζώσα και αναπέμπει μία προοπτική μ’ έναν προσανατολισμό προς τον Νου ο οποίος ανανεώνει. Η φιλία είναι μέγα αγαθό. Αποτελεί τρόπο διάσωσης της υπάρξεως.


Αλκμήνη Κογγίδου
Ποιήτρια-δοκιμιογράφος






Κυριακή 4 Ιανουαρίου 2015

ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΟΝ ΕΓΓΑΜΟ ΒΙΟ

ΜΙΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΟΝ ΕΓΓΑΜΟ ΒΙΟ
Στην αντίληψη των περισσότερων ανθρώπων διατηρούνται, ακόμα, κάποιοι μύθοι, περί έρωτα, περί γάμου, αλλά στην πραγματικότητα, οι μύθοι αυτοί καταρρέουν σαν πύργος χάρτινος. Οι τελετές είναι ωραίες, όλα εντυπωσιακά, λαμπερά με μια φροντίδα υπερβολική για κάθε λεπτομέρεια. Τελικά «ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν» ή η φροντίδα για την εμφάνιση, για το στήσιμο του σπιτιού και για την επίδειξη ενός εντυπωσιακού μεγαλείου, έχει απορροφήσει τη σκέψη των μελλονύμφων; 
Πού βρίσκεται ο άνθρωπος, ο έρωτας και το πάθος; Όλα αυτά τα σκεπάζει μια φαντασμαγορική επιφάνεια κι ένα σκηνικό που μεταφράζεται σε χρήμα. Έτσι ετοιμάζονται για να βιώσουν τον «ανθόσπαρτον βίον».
 Για να συντελεσθεί το μυστήριο κάτι άλλο χρειάζεται, μία ένωση που αφορά τη ψυχή. Κι ο έρωτας εκεί κατατείνει στην εύρεση αυτού του θησαυρού. Οι πραγματικά ερωτευμένοι θέλουν να το ζήσουν το μυστήριο αυτό εν σιωπή και κατ’ ιδίαν, δεν θέλουν θεατές και φωτογράφους και στημένες πόζες. Το γαμήλιο ταξίδι, συνήθως , σε χώρους ονειρεμένους, είθισται να παραλάβει τους νεονύμφους για να τους διαπεραιώσει στην πραγματικότητα της καθημερινότητας. Εκεί θα δοκιμαστούν τα πάντα, εκεί θα απαντήσουν, αν και κατά πόσον είναι έτοιμοι, όχι να συμβιώσουν απλά, αλλά να συμπορευτούν. Βέβαια, μπορεί να προηγήθηκε μια κοινή ζωή και πριν από την νομιμοποίηση του γάμου. Ο χρόνος και τα προβλήματα της ζωής έρχονται να δοκιμάσουν το ζεύγος.
Η νομική κατοχύρωση ενός δεσμού προσφέρει ένα αίσθημα ασφάλειας. Αποκτώντας την νόμιμη ιδιότητα, του ή της συζύγου, αισθάνεται ότι αποκτά δικαιώματα πάνω στον άλλον. Η εξασφάλιση αυτή, αφήνει ανεμπόδιστο στο να εκφράσει έκαστος τη κτητική του διάθεση, αυτό που φρόντιζε να καλύψει, τα ελαττώματά του, από φόβο μην χάσει τον άλλον. Ο φόβος αυτός υποχωρεί και τότε το έδαφος είναι ελεύθερο για να βιώσει και να επιβάλλει όλες τις πλευρές του κατώτερου εαυτού του, αναλώνοντας το υποσυνείδητό του. Χωρίς την προσωπική αναζήτηση της αυτογνωσίας, που αφορά τον καθένα ξεχωριστά, η κοινή ζωή μετατρέπεται σε ρουτίνα, η οποία, βέβαια, μεσολαβεί ως τροχοπέδη στην ελεύθερη έκφραση  της μοναδικότητας.
Όσο  κι αν ο γάμος ισχυροποιεί τις θέσεις των συζύγων, ωστόσο, ο καθένας για το λόγο ότι δεν έχει «κερδίσει» την ύπαρξη του άλλου και η σχέση αυτή δεν λειτουργεί με συνεχή αναφορά προς την αλήθεια, αντιμετωπίζει, κάποια στιγμή, τον άλλον, σαν έναν άγνωστο. Νομίζουν, λοιπόν, οι άνθρωποι ότι αποτελούν ζεύγος, μα στην ουσία, ο καθένας είναι μόνος του, όταν δεν υπάρχει ένας κοινός  υπαρξιακός προσανατολισμός, που αφορά το διηνεκές κι όχι μόνον τον επίγειο βίο. Αυτή η υπαρξιακή απομόνωση ενδεχομένως δεν γίνεται συνειδητή ούτε σε μια ολόκληρη ζωή.
Οι τραγωδίες που διαδραματίστηκαν μέσα στην οικογένεια και ειδικά στο ζεύγος ήταν αποτέλεσμα του καταναγκασμού που ασκούσε ο ένας, αγνοώντας την ύπαρξη του άλλου. Αιώνες οι άνθρωποι έζησαν δράματα σιωπηλά, μεταδίδοντας τη δυστυχία σαν σκυτάλη στους απογόνους. Ωστόσο, θέλουμε να πιστεύουμε, ότι δεν συνέβησαν επί ματαίω, αλλά ότι και τα πιο δραματικά γεγονότα κάποιο σκοπό εξυπηρέτησαν στην εξέλιξη της ανθρώπινης συνειδητότητας. Στην εποχή μας, ο άνθρωπος που αντιλαμβάνεται ότι διέρχεται μέσα από τη συζυγική σχέση ως αγνοούμενος, αισθάνεται μόνος και έτοιμος να προσανατολισθεί προς τη δική του ελευθερία. Εφόσον, απουσιάζει η σχέση, η οποία συνάπτεται με βάση την αλήθεια και το δίκαιο, η έννοια της απιστίας ή της προδοσίας δεν υφίσταται. Στην αληθινή σχέση δεν μένει κανείς πιστός επειδή υποχρεώνεται από το νόμο ή επειδή το ζητάει ο άλλος, αλλά επειδή το επιθυμεί ο ίδιος. Η ύπαρξη του άλλου γίνεται  μια συνεχής αναφορά είναι κίνηση ζωής η οποία συντελείται με τη συγκίνηση και τροφοδοτεί ένα αντίστοιχο ενδιαφέρον, κατά συνέπεια δεν υπάρχει καταναγκασμός. Εδώ, επίσης δεν επέρχεται ο κορεσμός για το λόγο ότι η σχέση λειτουργεί μέσα στη ροή ως ένα συνεχές γίγνεσθαι. Παράλληλα, η μυθολογία του έρωτα έχει να κάνει με το άγνωστο στοιχείο που κυοφορεί ο καθένας, απ’ αυτό το γεγονός προκύπτει και το αληθινό ενδιαφέρον του ενός προς τον άλλον. Οποιαδήποτε σχέση η οποία δεν έχει προοπτική την αυτογνωσία γίνεται δεσμευτική και έχει ημερομηνία λήξεως.
 Όταν επιβάλλεται ο ένας στον άλλον, χωρίς να «κατακτήσει» την αποδοχή, ισχυροποιώντας τη θέση του μέσα από τη νόμιμη κατοχύρωση, η σχέση γίνεται ανήθικη, όσο ανήθικο είναι να συνάπτεται η σωματική συνεύρεση όταν απουσιάζει ο έρωτας. Οι δεσμοί αυτοί καταντούν μια φυλακή, η οποία καταστρέφει το όνειρο και καταλύει την ηθική της σχέσης. Το ζεύγος δεν μπορεί να συνέρχεται εις γάμον κοινωνίαν για να αποσπασθεί από το κοινωνικό σύνολο. Αν συμβεί αυτό, τότε χάνεται και η ηθική της σχέσης. Περιορίζει το άτομο από τον προορισμό που τον οδηγεί στη δημιουργική του συμβολή κι αφορά την έκφραση των ταλάντων του. Η σωματική συνεύρεση, απεγνωσμένα, προσπαθεί να καλύψει το υπαρξιακό κενό και να τροφοδοτήσει με ενδιαφέρον τη συνύπαρξη. Η θετική ενέργεια με την οποία θα μπορούσε το ζεύγος να επιδοθεί εις παν έργον αγαθόν και θεάρεστον αναλώνεται στη μεταξύ τους τριβή.
Κάθε απόδραση από τα στενά ασφυκτικά πλαίσια της συμβίωσης, έστω και μόνο με τη σκέψη, αντιμετωπίζεται σαν ένα παράπτωμα. Ακόμα, και ο ίδιος ο άνθρωπος, που αισθάνεται αυτή τη  διάθεση φυγής ενοχοποιεί τον εαυτό του! Θεωρεί ένοχη αυτή την τόση φυσιολογική τάση, αντί να στραφεί με θάρρος ενώπιον της πραγματικότητας και να δει πως το ένοχο σ’ αυτήν την περίπτωση είναι αλλού. Κι ενδεχομένως σ’ έναν συμβιβασμό. Όταν, από την αφετηρία της, η σχέση στηρίζεται σε κάποιον συμβιβασμό, τότε επόμενο είναι ο άνθρωπος που υπόκειται σ’ αυτόν να μην μπορεί να εκφραστεί ελεύθερα. Τότε, απουσιάζει η πραγματική σχέση και δεν μεσολαβεί η αλήθεια ανάμεσα στον έναν και στον άλλον, επόμενο, είναι λοιπόν να μην συμμετέχει ο άνθρωπος με τη ψυχή του.
Δυστυχώς, όμως ερμηνεύει διαφορετικά τα συναισθήματά του, σύμφωνα με τις αντιλήψεις του κατεστημένου. Ο φόβος, τελικά, καταλύει και την ίδια την υπαρξιακή ζωή που είναι δικαίωμα αναφαίρετο.
Στην περίπτωση ενός «παράνομου» δεσμού, που συμβαίνει πολύ συχνά, συνήθως, μιλούμε για ένα πάθος, ένα δεσμό συναρπαστικό, νομίζοντας ότι ο έρωτας παρέλαβε την ύπαρξή μας για να την πάει πιο πέρα, να μας αποκαλύψει, δια μέσω του άλλου, την ευτυχία. Οι συνθήκες που επικρατούν δεν είναι πάντα ένα έδαφος βατό ώστε να συνεβρίσκονται οι δύο ερωτευμένοι και να βιώνουν τον έρωτά τους με τις ευλογίες των άλλων. Συμβαίνει μια σχέση τέτοια να σχηματίζεται από αντίδραση σε μια άλλη συμβατική που έφερε την κούραση, την πίεση ή το κενό. Αναζητά κανείς μια κατάσταση του επικινδύνως ζειν για να ξεφύγει από τη θανάσιμη πλήξη του έγγαμου βίου.
Οι συνθήκες αυτές πυροδοτούν το συναίσθημα, το πάθος, προσδίδοντας μια αντίστοιχη μυθολογία. Η δυσκολία να συναντήσει ο ένας τον άλλον κι ακόμα το αβέβαιο του μέλλοντος, που αφορά μια τέτοια συνύπαρξη, όλα αυτά παραλαμβάνουν του δύο ερωτευμένους για να τους δώσουν την αίσθηση ενός μεγάλου απαγορευμένου έρωτα. Αν, όμως, γίνονταν μια τέτοια σχέση να τη ζήσουν ανενόχλητα, μ’ όλη την άνεση που χαρίζει η αποδοχή, τότε είναι αμφίβολο, αν το πάθος εξακολουθούσε με την ίδια ένταση. Όταν η σχέση δεν διεξάγεται μέσα από μια διαλεκτική αυτογνωσίας, τότε είναι σίγουρο ότι με συνθήκες ομαλές θα έχει ημερομηνία λήξεως. Η ανάγκη της εναλλαγής ερωτικών συντρόφων είναι αποτέλεσμα του ανικανοποίητου που δημιουργούν οι περιστασιακές σχέσεις, οι οποίες παραμένουν στην επιφάνεια.
 Το ενδιαφέρον του ενός προς τον άλλον μένει αμείωτο, μόνον όταν υπάρχει η υπαρξιακή ανησυχία, για το λόγο ότι, δια μέσω του άλλου συντελείται η αυτογνωσία, μέσα από μια πορεία συνεχών υπερβάσεων.
Ο άνθρωπος της εποχής μας, εάν δεν είχε τα προβλήματα που τον απασχολούν, θα καταλάβαινε ότι, του στερεί ο τρόπος αυτός της ζωής, το ενδιαφέρον του προς τον άλλον, θα καταλάβαινε πόσο μόνος είναι και πόσο το κενό αυτό είναι δυσαναπλήρωτο. Ακόμη, και οι φιλικές ή ερωτικές σχέσεις περιορίζονται στην επιφάνεια, όταν απουσιάζει απ’ αυτές η πραγματική επικοινωνία. Τελικά, η επικοινωνία είναι αυτή, η οποία βεβαιώνει τους ανθρώπους ότι λειτουργούν μέσα στη Σχέση. Εδώ, αυτό που επιθυμεί ο ένας γίνεται χαρά να το εκπληρώσει ο άλλος. Είναι ουσιαστικά, η προσωπική σχέση, συνοδοιπορία που τείνει να καταστήσει τους ανθρώπους ελεύθερους. Στον αληθινό έρωτα συμβαίνει μια έλξη ακατανίκητη, η οποία αφορά τη ψυχή. Εδώ πραγματικά υπάρχει το μυστήριο. Η κατάσταση αυτή, όταν η κοινή ζωή δεν μπορεί να εκπληρωθεί, γίνεται επώδυνη. Το υπαρξιακό αντάμωμα δεν έχει σχέση με την ηλικία, με τη συμβατική χρονικότητα, είναι μια κατάσταση της εσωτερικής ζωής.
Οι περιστασιακοί δεσμοί, χωρίς αυτό το μυστηριακό σύμπτωμα της αγωνίας που είναι καθαρά υπαρξιακό, δεν δέχονται την επικύρωση της Συνείδησης. Γι’ αυτό παίρνουν το χαρακτηριστικό μιας περιπέτειας που συμβαίνει, μάλλον, από το ένστικτο της επιβίωσης κι όχι το καθ’ αυτό υπαρξιακό (να το ζήσουμε κι αυτό το γεγονός, η νεότητα φεύγει, να χαρούμε από τη ζωή αυτά που προσφέρει…) Κανείς όμως δεν καλύπτεται με το να περνάει την ώρα του καλά, αλλά ανακαλύπτοντας ποιος είναι και ανοίγοντας την καρδιά του σ’ έναν άλλον άνθρωπο. Η Σχέση για να λειτουργήσει είναι απαραίτητο να εδραιώνεται στην αλήθεια, διαφορετικά είναι καταδικασμένη.Είναι πάρα πολλές οι ανησυχίες που μας ταλανίζουν για ό,τι αφορά την καθημερινότητα και μένει ανέπαφο, ανέγγιχτο και αζήτητο το πραγματικό νόημα της ζωής.
Νομίζουμε ότι μπορούμε να διασκεδάσουμε μέσα στον έρωτα κι ότι δεν έχει τόση μεγάλη σοβαρότητα. Η ζωή, όμως, με τη Σοφία της, μας οδηγεί στην αλήθεια, εκεί που την είδαμε κάποια φορά  στο πρόσωπο του άλλου και κάναμε στροφή και φύγαμε.
 Ο κόσμος αυτός κλείνει τον κύκλο του και μέσα σ’ αυτόν ό,τι ψεύτικο καταποντίζεται.
Η επίγνωση της θνητότητας δίνει μια άλλη διάσταση στη σχέση και μια σοβαρότητα. Η μέριμνα για ό,τι αφορά την αιώνια ιδιότητα του ανθρώπου είναι το πλέον σημαντικότερο. Μέσα σ’ αυτήν κυρίαρχο στοιχείο είναι η Συνείδηση. Εκεί, πραγματικά, η φράση :«Μάρθα, Μάρθα μεριμνᾷς και τυρβάζῃ περί πολλά, ἑνός δὲ ἐστι χρεία» έχει τη θέση της, όχι πλέον ως μία προειδοποίηση, αλλά ως μία κατάκτηση αυτής της υπόδειξης.
Ένας λόγος που στην εποχή μας απουσιάζει ο μεγάλος έρωτας είναι ότι ο άνθρωπος υπό την υλιστική αντίληψη, επιθυμεί και φροντίζει να γευτεί όλες τις χαρές της ζωής, ανώδυνα. Αυτή η στάση ζωής, του στερεί την πραγματική επαφή με το γεγονός του έρωτα ως βίωμα της ψυχής. Γι’ αυτό παραμένουν τα συναισθήματα στην μετριότητα και δεν επεξεργάζονται το βαθύτερο υπόστρωμα του ανθρώπου, το ανεξερεύνητο, το οποίο τον συνδέει με τη ψυχή και τη συνείδησή του. Η αγνότητα μέσα στον έρωτα είναι αποτέλεσμα της επιστροφής στη Ψυχή και στην αθωότητα.
Τελικά, θεωρεί κανείς ότι εκπληρώνει σωστά το χρέος του, αφήνοντας στο κενό το ποιο σημαντικό χρέος; Μάρθα, Μάρθα, μεριμνᾷς και τυρβάζῃ περί πολλά· ἑνός δε ἐστι χρεία.
Ο έρωτας γίνεται η απαρχή της εξόδου από το εγώ, μετάβασης στο εσύ και από το εσύ στο όλον. Αυτός είναι και ο λόγος, που από έναν μεγάλο έρωτα δημιουργούνται τα μεγάλα αριστουργήματα της τέχνης και του πολιτισμού. Το καθοριστικό σημείο που αφορά τη συνείδηση είναι η επαφή του ανθρώπου με το Λόγο. Αυτός δίνει τις πραγματικές διαστάσεις και στις διαπροσωπικές σχέσεις. Ονομάζουμε τον κόσμο μας ψεύτικο, ασυναίσθητα, χωρίς να συνειδητοποιούμε πού βρίσκεται, τελικά, η αλήθεια και πού το ψέμα. Όμως, όπως φαίνεται, έφθασε το πλήρωμα του χρόνου για μια μεγάλη αναθεώρηση, που απαιτεί μια σοβαρότητα σ’ αυτό που μας αφορά και μας χρεώνει και προσδιορίζει τη δική μας εξέλιξη.
Ως επι τω πλείστον, οι άνθρωποι συνέρχονταν «εις γάμον κοινωνίαν», χωρίς την ωριμότητα της επιλογής και αυτό έχει σαν επακόλουθο τη δυσαρμονία. Δεν θα ήταν δυνατόν να συντελεστεί η ιδανική σχέση και ο τέλειος γάμος, για το λόγο ότι η ελλιπής αυτογνωσία είχε μέσα στις σχέσεις αυτές να διαδραματίσει την πορεία της, μια πορεία συγκρούσεων, δραμάτων, δυστυχίας. Η απουσία της αυτογνωσίας ευθύνεται για την ατελή μορφή των σχέσεων και τις περισσότερες φορές λειτουργούσε η κατάσταση αυτή εφησυχαστικά ως λήθη στην οποία οι άνθρωποι άφηναν τον χρόνο να επιτελέσει το φθοροποιό του έργο, χωρίς να φθάσουν ποτέ στην ανησυχία της αναζήτησης του εαυτού, χωρίς να φθάσουμε ποτέ στην πραγματική σχέση.
Εάν δεχθούμε, ότι η πορεία της εξελίξεως του ανθρώπου, αφορά μια συνέχεια δοκιμασιών, τότε κι ένας κακός γάμος γίνεται ένα πεδίο άσκησης που προσφέρει την εμπειρία και την ελευθερία, υπό την προϋπόθεση, ότι ο άνθρωπος αναλαμβάνει το ύψιστο χρέος που έχει κι αυτό αφορά την εξέλιξή του. Ήδη ο λόγος του Θεού τον καθιστά υπεύθυνο όταν του λέει: «γνώσεσθε  τὴν ἀλήθεια καὶ ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς».

                                                                                               Αλκμήνη Κογγίδου
                                                                                         Ποιήτρια-δοκιμιογράφος


ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΛΟΓΟΣ

«ἙΛΛΗΝ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΕΙΣΙ ΔΥΟ ΤΙΝΑ ΑΝΑΠΟΣΠΑΣΤΑ ΜΑΡΤΥΡΕΙ ΔΕ ΚΑΙ Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ ΠΑΥΛΟΣ ΛΈΓΩΝ:ΈΛΛΗΝΕΣ ΣΟΦΙΑΝ ΖΗΤΟΥΣΙΝ.

Ο ἙΛΛΗΝ ΑΛΗΘΩΣ ΕΓΕΝΝΗΘΗ ΙΝΑ ΦΙΛΟΣΟΦΕΙ ΔΙΟΤΙ ΕΓΕΝΝΗΘΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ. ΑΛΛΑ ΕΑΝ Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΕΓΕΝΕΤΟ ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ ΕΙΣ ΧΡΙΣΤΟΝ ΕΠΕΤΑΙ ΟΤΙ Ο ΕΛΛΗΝ ΠΛΑΣΘΕΙΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ, ΕΠΛΑΣΘΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ, ΕΠΛΑΣΘΗ ΙΝΑ ΓΝΩΡΙΣΗ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΣΝ ΚΑΙ ΔΙΑΔΩ ΑΥΤΗΝ ΤΟΙΣ ΕΘΝΕΣΙΝ. ΝΑΙ, Ο ΕΛΛΗΝ ΕΓΕΝΝΗΘΗ ΚΑΤΑ ΘΕΙΑΝ ΠΡΟΝΟΙΑΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ.


ΤΟΥΤΟ ΤΟ ΕΡΓΟΝ ΕΚΛΗΡΩΘΗ ΑΥΤΩ ΑΥΤΗ ΕΝ Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΑΥΤΟΥ. ΑΥΤΗ Η ΚΛΗΣΙΣ ΑΥΤΟΥ ΕΝ ΤΟΙΣ ΕΘΝΕΣΙΝ ΜΑΡΤΥΡΙΟΝ Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΥΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ. ΜΑΡΤΥΡΙΟΝ Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΑΥΤΟΎ. ΜΑΡΤΥΡΙΟΝ Η ΚΛΙΣΙΣ ΑΥΤΟΎ. ΜΑΡΤΥΡΙΟΝ Η ΜΑΚΡΟΒΙΟΤΗΣ ΑΥΤΟΥ, ΕΞΗΣ ΔΥΝΑΜΕΘΑ ΑΔΙΣΤΑΚΤΩΣ ΝΑ ΣΥΜΠΕΡΑΝΩΜΕΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑ ΑΥΤΟΥ ΔΙΑ ΤΟ ΑΙΩΝΙΟΝ ΕΡΓΟΝ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ ΜΕΘ’ΟΥ ΣΥΝΕΔΕΘΗ Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ».