Παρασκευή 9 Ιουνίου 2017

ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ Ο ΜΕΓΑΛΟΣ (ΣΟΒΑΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΟΒΑΡΟΦΑΝΕΙΑ)

Δημοσιεύθηκε : Παρασκευή, 17 Αύγουστος 2012 09:00 | Γράφτηκε από τον/την Διαχειριστής | | Εμφανίσεις: 3036
Αλκμήνη Κογγίδου
ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ Ο ΜΕΓΑΛΟΣ
(ΣΟΒΑΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΟΒΑΡΟΦΑΝΕΙΑ)
Ποτέ μην υπόσχεσαι στο παιδί, όταν δεν είσαι αποφασισμένος να εκπληρώσεις την υπόσχεσή σου!
Η υπόσχεση που δίνεται στο παιδί γίνεται η αφετηρία ενός δούναι λαβείν που ανοίγει τη διαλεκτική του γίγνεσθαι. Από τη μια πλευρά η παιδική αθωότητα και από την άλλη το κύρος και οι γνώσεις του μεγάλου.
Τι μπορεί να συμβαίνει στο παιδί όταν δεν εκπληρωθεί η υπόσχεση;
Αν λάβουμε υπ’ όψιν μας, ότι η ζωή είναι σχέση, η οποία λειτουργεί ως δούναι λαβείν μέσα στην αέναη ροή, τότε ο άνθρωπος που δεν βρίσκεται στη επίγνωσή της, αναχαιτίζει την ανταλλαγή ζωής. Καθώς διακόπτεται η ζωογόνα ροή αυτής της θετικής ενέργειας, δημιουργείται ένα κενό, ένα χάσμα κι αυτό αφήνει το παιδί ακάλυπτο. Το παιδί τραυματίζεται και απορεί. Απορεί και μένει μέσα στον κόσμο ως άπορο. Χάνει την εμπιστοσύνη και την ασφάλεια.
Το παιδί αντιμετωπίζει με σοβαρότητα τη ζωή. Πιστεύει, εμπιστεύεται, ελπίζει. Ως συμπαντικό ον, κύριο στοιχείο της έκφρασής του έχει το παιχνίδι. Ενστικτωδώς ανιχνεύει τον κόσμο μέσα στον οποίο βρίσκεται, ενώ διατηρεί τη μνήμη της ένθεης υποστάσεως κι εκφράζεται με ενθουσιασμό.
Η πίστη στο πρόσωπο του άλλου και στην υπόσχεση που του προτείνει, εγκαθιστά και τη μυθολογία της σχέσης, η οποία τρέφει και το όνειρο. Το παιδί εισπράττει την ασυνέπεια ως διάψευση του ονείρου κι αυτό κλονίζει την ισορροπία του.
Αναζητά και πάλι έναν τρόπο να εμπιστευτεί, αν και εφόσον παραμείνει στην αθωότητα και δεν υποπέσει σε κανέναν ηθικό συμβιβασμό.
Η ζωή ανοίγει τις πύλες της στην αθωότητα κι αυτή είναι που θα προσφέρει στο παιδί κι άλλες ευκαιρίες να παίξει, που ωστόσο τη διάψευση που υπέστη, δεν πρόκειται να τη ξεχάσει, ποτέ. Αν προσπαθήσει να καλύψει το κενό, κάνοντας ένα βήμα προς τον κόσμο των μεγάλων, θέλοντας να τους μιμηθεί, αυτό θα σημάνει κιόλας μία απώλεια. Αλλά, εάν διατηρήσει την αθωότητα που συνιστά και την ψυχική υγεία και τη στηρίζει, θα αναζητήσει τις αιτίες της ασυνέπειας του μεγάλου, αυτό θα του προσφέρει μια αντίστοιχη γνώση, καθώς ακόμα και μία απόσταση. Έτσι, θα μεταβάλλει το τραύμα σε γνώση και θα γίνει φίλος της σοφίας, τότε απαλλάσσεται και προχωρεί.
Η διάψευση του ονείρου θα γίνει στοιχείο δοκιμασίας και γνώσεως, μέσα απ’ αυτή θα προχωρήσει στη μοναχικότητά του και θα συνειδητοποιήσει τη μοναδικότητά του.
Η οδύνη γίνεται προϋπόθεση παιδείας. Εισέρχεται στον εσωτερικό του κόσμο και προσεγγίζει την ίδια του τη ψυχή. Αντί να παιδεύει παιδεύεται. Αξιώνει τα πάντα από τον εαυτό του. Έχοντας την α-λήθη και τον ενθουσιασμό ανακαλύπτει το μοναχικό του παιχνίδι στο οποίο θα προσδώσει δημιουργική μορφή και έκφραση. Έτσι θα προκύψει η τέχνη, η καλή τέχνη. Ουσιαστικά, το παιδί λειτουργεί μέσα από το Είναι κι όχι το Έχειν, γι’ αυτό κύριο συντελεστή έχει την ύπαρξή του στο παιχνίδι. Παίζει για να εκφραστεί κι έτσι καλύπτει το κενό. Πορεύεται έχοντας πλέον την επαφή με τη ζώσα πραγματικότητα από την οποία δεν αποσυνδέεται. Άλλοτε θα εκφραστεί ως καλλιτέχνης, άλλοτε ως φιλόσοφος –αναζητητής κι άλλοτε ως επιστήμων.
Η οποιαδήποτε δημιουργική ενασχόληση του παιδιού είναι αποδεκτή από το σύμπαν, για το λόγο ότι το παιχνίδι αυτό είναι κερδισμένο μέσα από τη γνώση του εαυτού και αποτελεί σημείο επαφής με το όλον.
Τι θα συμβεί στον μεγάλο, ο οποίος δεν διατήρησε την υπόσχεσή του;
Ο συμβιβασμός και το ψέμα που λειτουργούν μέσα στο κοινωνικό κατεστημένο θα γίνουν οι αιτίες ν’ απωλέσει τη σοβαρότητα και να ενστερνιστεί τη σοβαροφάνεια. Εγκλωβισμένος στη συμβατική ηθική, υποκείμενος στο ένστικτο της επιβίωσης, αναζητά την εφήμερη ευχαρίστηση. Το παιδί δεν προσανατολίζεται προς την ευχαρίστηση αλλά προς τη χαρά. Διατηρώντας τη μνήμη μέσα από την αθωότητα αξιολογεί διαφορετικά. Κατά συνέπεια έχει άλλον προσανατολισμό, τον οποίο θα κατακτήσει συν τω χρόνω συνειδητά εάν και εφόσον διατηρήσει την επαφή του με τη ψυχή και με τη συνείδηση. Η χαρά εδώ αφορά τις δυνατότητες που θα προκύψουν μέσα από την αυτογνωσία και ουσιαστικά το παιχνίδι συμβάλλει σ’ αυτήν αποτελεσματικά. Τη χαρά, μέσα στον κόσμο των τριών διαστάσεων δεν μπορεί να τη διατηρεί δια μέσω του συμβατικού χρόνου, θα χρειαστεί να την κερδίζει ανά πάσα στιγμή παίζοντας σωστά το παιχνίδι στο αιώνιο παρόν.
Ο μεγάλος, συντάσσεται με τους άλλους, δημιουργεί έναν τρόπο σκέπτεσθαι κι έναν ανάλογο τρόπο ζωής, ο οποίος τον αποπροσανατολίζει από τη ψυχή και τη συνείδησή του. Υπό το καθεστώς των συμβατικών σχέσεων απομακρύνεται από τον τρόπο αναγνώρισης της ιδιαιτερότητάς του και αποκτά τρόπο ζωής και συνήθειες, μέσα στις οποίες λειτουργεί υποκείμενος στις ανάγκες.
Υποκείμενος στη συμβατική ηθική υποπίπτει στη δέσμευση του συμβατικού χρόνου, ανατρέχοντας στο παρελθόν ή αναπολώντας το μέλλον απουσιάζει από το αιώνιο παρόν. Ουσιαστικά, απουσιάζει από την ίδια τη ζωή την οποία αντιλαμβάνεται το παιδί ως μια υπόθεση που διαδραματίζεται στο παρόν.
«ὁ δε Ἰησοῦς εἶπεν· ἄφετε τα παιδία και μη κωλύετε αὐτά ἐλθεῖν προς με· τῶν γαρ τοιούτων ἐστίν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. (κατ. Ματθ.19,14)
Η αθωότητα δεν είναι μακράν της ζωής, αντίθετα είναι ένας τρόπος αποκρυπτογράφησης των κανόνων της και εισαγωγής στη θεία οικονομία.
Τα παιχνίδια που προτείνονται μέσα από την κοινωνία και από τα συστήματα οδηγούν στην απώλεια.
Σ’ αυτόν τον κόσμο που κατατείνει στον αυτοαφανισμό του, διατηρώντας ο άνθρωπος- παιδί, την ανάμνηση που προαναφέραμε εξακολουθεί να παίζει το δικό του παιχνίδι, όπως ένα παιδί σε μια ακρογιαλιά, προσπαθώντας να μη χάσει την επαφή του με την ίδια τη ζωή και τους νόμους της.
Μέσα στο σύμπαν οι ισχύοντες νόμοι διεκδικούν τον ίδιο τον άνθρωπο για να του προσφέρουν την περαιτέρω γνώση σε μια προσωπική προσέγγιση προς τις αξίες. Το μέτρο που είναι άριστο και η αυτογνωσία οδηγούν στην περαιτέρω πορεία του και αξιώνουν τον ίδιο, όχι απλώς ως φυσικό ον, αλλά και ως μεταφυσική οντότητα.
πηγή: Aντίφωνο


ΔΥΟ ΚΟΣΜΟΪΣΤΟΡΙΚΕΣ ΔΙΚΕΣ
Καθώς ο εἷς, ο καθείς εντάσσεται στο μαινόμενο πλήθος, αποκτά την ανωνυμία του· χάνοντας το αίσθημα της προσωπικής ευθύνης χάνει όμως και το βάρος της ενοχής ως μονάδα;
Η προσωπική ευθύνη του καθενός, είτε εντάσσεται, είτε όχι, δεν υποκαθίσταται. Η ενοχή συνέχει την ανθρωπότητα. Αν λάβουμε υπ’ όψιν μας ότι η συνείδηση λειτουργεί αυτόνομα, η απουσία της ηθικής ευθύνης έχει κιόλας σημαδέψει τον άνθρωπο και θα παίξει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της πορείας του. Τα μεγάλα κοσμοϊστορικά γεγονότα τον καθιστούν υπεύθυνο και η οποιαδήποτε θέση του απέναντι σ’ αυτά έχει αντίκτυπο στη μοίρα του.
Δύο κοσμοϊστορικής σημασίας γεγονότα είναι η καταδίκη του Ιησού Χριστού και του Σωκράτους (399πΧ).
Ο Πόντιος Πιλάτος έχοντας το δικαίωμα να αποφασίζει με βάση τον ρωμαϊκό νόμο, δεν αγνοεί ωστόσο τη θέληση του εβραϊκού λαού.
«’Αποκριθείς δὲ ὁ ηγεμών εἶπεν αὐτοῖς τίνα θέλετε ἀπό τῶν δύο ἀπολύσω ὑμῖν; Οἱ δὲ εἶπον· Βαραββᾶν. Λέγει αὐτοῖς ὁ Πιλᾶτος· τί οὖν ποιήσω Ἰησοῦν τὸν λεγόμενον Χριστόν; Λέγουσιν αὐτῷ πάντες· σταυρωθήτω. Ὁ δὲ ἡγεμὼν ἔφη· τί γὰρ κακό ἐποίησεν; Οἱ δὲ περισσῶς ἔκραζον λέγοντες σταυρωθήτω» (κατ. Ματθ. 27,21-22).
Ποιο κίνητρο οδήγησε το μαινόμενο πλήθος να πάρει αυτήν την απόφαση; Ενώ το ίδιο εξέφρασε τη λατρεία του, το θαυμασμό του στον Ιησού κατά την είσοδό του στα Ιεροσόλυμα, κραυγάζοντας Ωσαννά εν τοις υψίστοις, Ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου…….Είναι το ίδιο πλήθος αυτό που ευεργετήθηκε με τόσα θαύματα, με τη διδαχή της αγάπης, που κραυγάζει με τέτοια εμπάθεια, σταυρωθήτῳ; Μπορεί να μεσολάβησε η λήθη, αυτό όμως δεν είναι αρκετό για να ερμηνεύσουμε το φαινόμενο. Πώς τα αισθήματα της ευγνωμοσύνης μεταστρέφονται σε μίσος;
Το ευμετάβολο της συμπεριφοράς του ανθρώπου εξηγείται από την απουσία ηθικής ευθύνης και προσωπικής κρίσεως. Το αίσθημα της φυγοπονίας που ενέχει η κατώτερη φύση του, έρχεται σ’ αντίθεση με την μάχη που θα χρειαστεί να δώσει, στην περίπτωση, όμως, αυτή, το ένστικτο της επιβιώσεως, από το οποίο κυριαρχείται δεν επιτρέπει αυτόν τον αγώνα, που αναβαθμίζει την ύπαρξη και οδηγεί στη γνώση του εαυτού.
Η εξουσία γνωρίζει πως να χειραγωγεί τα πλήθη και ότι στο κατώτερο ένστικτο της επιβιώσεως περιέχεται ο φόβος και η επιθετικότητα. Διεγείροντας τον φόβο ενεργοποιείται και η επιθετικότητα.
Οι αρχιερείς που ενοχλήθηκαν από την ανατροπή των αρχών τους και της καθεστηκυίας τάξεως, γνώριζαν αυτό το ιδίωμα, που υπάρχει στο κατώτερο ένστικτο και το εκμεταλλεύθηκαν.
«ἰδών δὲ ὁ Πιλᾶτος ὅτι οὐδὲν ὠφελεῖ, ἀλλά μᾶλλον θόρυβος γίνεται, λαβών ὕδωρ ἀπενίψατο τὰς χεῖρας ἀπέναντι τοῦ ὄχλου λέγων· ἀθῶός εἰμι ἀπό τοῦ αἵματος τοῦ δικαίου τούτο· ὑμεῖς ὄψεσθε. Καὶ ἀποκριθείς πᾶς ὁ λαός εἶπε το αἷμα αὐτοῦ ἐφ’ ἡμᾶς καὶ ἐπὶ τὰ τέκνα ἡμῶν» (κατ. Ματθ.27,24-25).
Εδώ εισέρχεται ένα βαθύ πλέον μεταφυσικό θέμα που αφορά την ενοχή στο διηνεκές. Το βάρος αυτό της ενοχής διατηρείται εις τους αιώνες εφόσον δεν μεσολαβεί καμία αναθεώρηση.
Η λήθη η οποία συντηρεί τον εφησυχασμό του ανθρώπου διαγράφει την υπευθυνότητα και φυσικά ο ίδιος δεν ενσκήπτει σ’ αυτό που ίδια η Συνείδηση έχει καταγράψει. Αυτή η παράλειψη ενδημεί μέσα στον κόσμο, παρατείνοντας το καθεστώς, μέσα στο οποίο δομείται η ανευθυνότητα και διαιωνίζεται το κακό.
Δεν είναι απλό πρόβλημα που μπορεί κανείς να το αντιμετωπίσει χωρίς βαθιά περίσκεψη και χωρίς την ανάλογη ειλικρίνεια. Είναι μία θέση απέναντι στο απόλυτο. Η επιλογή αυτή προέρχεται από το ήθος, το οποίο λειτουργεί ως δαίμων μέσα στον άνθρωπο («ἦθος ἀνθρώπῳ, δαίμων» Ηράκλειτος), διαφορετικά η φυσική του υπόσταση, του υπαγορεύει, πάντα, λύσεις προστατευτικές ως προς την περιφρούρηση της ζωής του. Έτσι, όλα τα άλλα έρχονται σε δεύτερη μοίρα.
Η Αλήθεια ενοχλεί πάντα, όπως και στην περίπτωση του Σωκράτους. Η πολιτεία και ο πολίτης βρίσκονται μακράν του άθλου της αυτογνωσίας και η δυναμικότητά τους είναι υποκείμενη στο άδικο. Ούτε οι Αθηναίοι ήθελαν την περαιτέρω γνώση του εαυτού, στην οποία προσπαθούσε δια του διαλόγου και του ηθικού βίου, ο μεγάλος αυτός φιλόσοφος να τους μυήσει.
Ο έχων αυτογνωσία δεν μεταθέτει ποτέ τις ευθύνες του. Καθίσταται ηθικό πρόσωπο, επιχειρεί την δυσκολοτέρα επιστήμη, καθώς έλεγε ο Θαλής ο Μιλήσιος.
Ενώπιον, αυτών των γεγονότων, της κοσμοϊστορικής παρουσίας του Θεανθρώπου καθώς και της ανεπανάληπτης ηθικής μορφής του Σωκράτους, καθίσταται η ανθρωπότητα υπεύθυνη από τη φανέρωση των αληθειών που παραμένουν μέσα στους αιώνες αναλλοίωτες και ανεκμετάλλευτες.
Το ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται, αυτό είναι δηλωτικό ότι η εξέλιξη δεν σηματοδότησε την αναβάθμιση της συνειδητότητας του ανθρώπου. Οι ανεπίγνωτες ενοχές είναι αιτίες που παράγουν ανάλογα αποτελέσματα.
Ο Σωκράτης προφητεύει ότι οι Αθηναίοι θα τιμωρηθούν γιατί τον καταδίκασαν σε θάνατο, γνώριζε ότι δεν μπορεί να διαφύγει κανείς από τις επιπτώσεις των ενοχών του. Αυτό όμως που καθυστέρησαν οι άνθρωποι να γνωρίσουν και να δεχθούν, την ίδια την αλήθεια, το αναλαμβάνει η Ζωή διαμέσου της δοκιμασίας.
Βεβαίως, εάν και μεσολάβησαν χιλιετίες από τότε που διενεργήθησαν αυτές οι «δίκες» που είχαν αντίστοιχες καταδικαστικές αποφάσεις, διατηρείται εσαεί το μήνυμα που εξέπεμψαν οι δύο αυτές μορφές με όλο το κύρος τους. Πάντα, διαχρονικό το μήνυμά τους, συνιστά μια επανάσταση που ανατρέπει την ηθικοφανή συμβατικότητα που εξέθρεψε τόσα λάθη και τόσα εγκλήματα.
Στη διαδρομή των αιώνων γίνεται πιο ώριμη η ανάγκη του Απόλυτου που ενδημεί στη συνείδηση και καλεί τον άνθρωπο σε μια αναθεώρηση, η οποία ενέχει την ελπίδα της εκ βάθρων αλλαγής.
Αλκμήνη Κογγίδου
Ποιήτρια -Δοκιμιογράφος

ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΙ ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΑΠΟΛΥΤΟΥ

ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΙ ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΑΠΟΛΥΤΟΥ
Οι αδιαπραγμάτευτοι ηθικοί νόμοι , οι οποίοι είναι προσιτοί από τον άνθρωπο που ζει εν σχέση με την αλήθεια, παραπέμπουν στο απόλυτο. Ωστόσο γι’ αυτόν που βρίσκεται στη λήθη, η Ελληνική γλώσσα μεσολαβεί για την αφύπνιση. Κάθε λέξη(σημαίνον) στην Ελληνική γλώσσα, φανερώνει το εννοιολογικό περιεχόμενο του σημαινόμενου, οπότε συνδέει με την αλήθεια (α-λήθη).
Ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός διέπονταν από την ολιστική φιλοσοφία, δηλαδή από τη σοφία του όλου. Συνεπώς, επικρατούσε μια, τελείως, διαφορετική αντίληψη περί της ζωής, εν σχέση με αυτήν που επικρατεί σήμερα, παγκόσμια, από την επίδραση του υλισμού.
Προείπαν, οι αρχαίοι Έλληνες, ότι η διέλευση μέσα από την Τρίτη διάσταση θα χρειαστεί άθλους ώστε ο άνθρωπος να μην χάσει την α-λήθη.
Είναι γνωστό κι επιβεβαιωμένο πλέον και από την σύγχρονη επιστήμη, ότι οι αισθήσεις αδυνατούν να συλλάβουν την άφατη πραγματικότητα. Ο νους παραπέμπει σ’ αυτήν, γι’ αυτό το λόγο προτάθηκε το «γνώθι σαυτόν»! Αυτή άλλωστε είναι η ειδοποιός διαφορά του ανθρώπου από τα άλλα έμβια, η δυνατότητά του, δηλαδή, να αποκτά επίγνωση, καθώς ο ίδιος είναι φορέας της ψυχής και της συνειδήσεως, οι οποίες συνδέουν με την άχρονη κι αδιάλειπτη συνέχεια της ζωής· αυτές οι δύο αξίες παραπέμπουν στη Σχέση και στο Απόλυτο.
Η συνείδηση είναι σχετική με τη νόηση, τον κοινό νου (ξυνό λόγο) και μας ειδοποιεί για τους ηθικούς νόμους που αφορούν τη μεταξύ των ανθρώπων σχέση, ως πολίτες του κόσμου και ως θνητά κι αθάνατα πουλιά της ελευθερίας.
Η θεία αρμονία παραμένει απρόσιτη, εάν δεν βιώνει ο άνθρωπος συνειδητά το παρόν, το άχρονο διηνεκές. Είναι, βεβαίως, μια κατάκτηση δύσκολη, το να βιώνει συνειδητά το παρόν, για το λόγο ότι μεσολαβεί η σχετικότητα του αισθητού κόσμου. Η συνειδητότητα του παρόντος προσδίδει τη βεβαιότητα της αδιάλειπτης συνέχειας της ζωής, στον άνθρωπο, παράλληλα, τον καθιστά υπεύθυνο. Η κατάσταση αυτή, αφενός μεν, προσφέρει την ευδαιμονία, αφετέρου όμως τον επιφορτίζει με ευθύνη απέναντι στο σύνολο.
Η διέλευση του ανθρώπου από την Τρίτη διάσταση αποκτά νόημα και αξία όταν βιώνεται με επίγνωση. Ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός είχε σαφή προσανατολισμό στις ηθικές αξίες και είναι γνωστό ότι η τραγωδία, το θέατρο, η φιλοσοφία ασκούσαν παιδεία στους πολλούς. Υπήρχαν όμως και τα μυστήρια στα οποία οι μυημένοι αποκτούσαν επίγνωση της αθανασίας της ψυχής και έκτοτε διήγαγαν τη ζωή τους με υψηλά ηθικά κριτήρια.. Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης λέει ότι : «οι μυούμενοι εγίνοντο ευσεβέστεροι, δικαιότεροι και κατά πάντα καλλίτεροι».
Ο αγνοών θα χρειαστεί να πληρώσει το τίμημα για τα λάθη του, θα υποστεί τιμωρία, που είναι η τιμή της μωρίας(κάθαρση) ώστε να κατακτήσει τη γνώση της αλήθειας και του δικαίου. Η πορεία δια μέσω των δοκιμασιών, είναι πορεία η οποία οδηγεί στην επίγνωση της σχέσεως εάν ο άνθρωπος τις αποδεχθεί ως μαθητεία. Και για να συμβεί η επίγνωση της σχέσεως θα πρέπει να συντριβούν τα περιοριστικά όρια της ατομικότητας η οποία είναι εγκλωβισμένη λόγω των ενστίκτων, των συμβατικών σχέσεων και της αδυναμίας να εξαρθεί στο Νου. Την πραγματικότητα που είναι τόσο ενδοκοσμική όσο και υπερβατική, την αντιλαμβάνεται ο άνθρωπος δια μέσω του Νοός! Αυτό είναι μέσα στις δυνατότητές του που κατακτάται δια της αυτογνωσίας.
Μέσω του ενστίκτου της επιβιώσεως, δημιουργεί τη θωράκιση στο ατομικό εγώ, αυτό έρχεται σ’ αντίθεση με τη ζωή, η οποία λειτουργεί εν σχέση. Στη Τρίτη διάσταση δοκιμάζει και δοκιμάζεται προκειμένου να γνωρίσει. Υποβάλλεται στη δοκιμασία για να αποκτήσει το βίωμα από το οποίο θα αποκομίσει τη γνώση που χρειάζεται. Αν επιβάλλει στους άλλους μέσω της άγνοιάς του, τους δικούς του όρους, τότε δεν θα αποκτήσει τη γνώση, αλλά ενοχές που επιβαρύνουν τη συνείδησή του.
Η γνώση του εαυτού επιτυγχάνεται δια μέσω του διαλόγου και δια μέσω άλλου που γίνεται απαρχή της πορείας προς το όλον. Ο άλλος και ο κάθε άλλος είναι μέρος της δοκιμασίας και όχι μόνον, είναι ένα μέσον στην κίνηση αυτή της ζωής, η οποία επιτελείται με τη συγκίνηση.
Αυτό που θεωρείται υπέρβαση και δοκιμασία στην ουσία είναι μέσον προσέγγισης των άγνωστων δυνατοτήτων και της διεύρυνσης των ορίων.
Το απόλυτο είναι απρόσιτο, χωρίς την εκμηδένιση των ορίων.
Η αναφορά στο Εν είναι καθοριστική και αναπόφευκτη . Δια μέσω του άλλου γίνεται απαρχή της πορείας προς το όλον.
Ο Λόγος μεσολαβεί για την αφύπνιση της συνειδήσεως, τη διάσπαση των ορίων και την ενθύμηση του πραγματικού προορισμού μας.
Το απόλυτο μένει πάντα αδιαπραγμάτευτο, Όλες οι μεγάλες μορφές, που σημάδεψαν τον πολιτισμό εκφράστηκαν εν σχέση με το απόλυτο, αλλά και δοκιμάσθηκαν αναφορικά προς αυτό.
Η προσέγγιση στο απόλυτο μπορεί να θεωρηθεί ουτοπία ωστόσο παραμένει σημείο αναφοράς και ηθική αξία.
Το απόλυτο βρίσκεται εντός της υπάρξεως του ανθρώπου ως μνήμη. Οι ηθικές αξίες μας προϊδεάζουν για το γεγονός ότι η ζωή είναι σχέση. Κάθε παράλειψη ή παράκαμψη αυτών, δεν μένει χωρίς συνέπειες. Είναι πολύ εύκολο και σύνηθες μέσα στη σχετικότητα να απολέσει κανείς την ενθύμηση αυτής της πραγματικότητας η οποία είναι παραδείσια κι ενώνει το εδώ με το επέκεινα.
Η μετοχή στη σχετικότητα είναι δύσβατη, καθώς σε παγκόσμιο επίπεδο λειτουργεί η υλιστική κοσμοθεωρία που δημιούργησε στεγανά σε νοητικό επίπεδο και υπέβαλλε το φόβο ότι η ζωή έχει ένα τέλος ενώ καλλιέργησε έναν τρόπο σκέπτεσθαι σε απόλυτη αντίθεση με τον ίδιο τον άνθρωπο ως αξία. Περιορίζοντας την αντίληψή του, υπέταξε μέσα σε όρια χρονικά την αγωνιστικότητά του, γεγονός που του στερεί την αληθινή χαρά που του δίνει η γνώση των άγνωστων δυνατοτήτων του και της αδιάλειπτης συνέχειας της ζωής.
ΑΛΚΜΉΝΗ ΚΟΓΓΙΔΟΥ
Ποιήτρια-δοκιμιογράφος

Τρίτη 6 Ιουνίου 2017

Η ΒΛΑΣΦΗΜΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

Η ΒΛΑΣΦΗΜΙΑ ΚΑΤΆ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ
Η άχρονη αξία του ανθρώπου είναι ό,τι πολυτιμότερο τον αφορά, ωστόσο χάνει την μνήμη αυτής. Η Αλήθεια τον ανακαλεί αλλά θα πρέπει να την αναζητήσει και να την αναγνωρίσει. Όπως γνωρίζουμε ο χρόνος στο σύμπαν δεν υφίσταται, όμως ερχόμενος ο άνθρωπος στην Τρίτη διάσταση εισέρχεται στο χωροχρόνο. Υποκείμενος στην πλάνη των αισθήσεων, αναγκάζεται να διαγωνισθεί αλλά και να ανταγωνισθεί με τους άλλους, με τ’ ανάλογα κριτήρια που προσφέρει ο κόσμος, σαν συνέπεια χάνει την ανάμνηση της θείας προελεύσεως και του επικείμενου προορισμού του και τότε κινδυνεύει να χάσει (να ξεχάσει), ολοσχερώς, την ίδια την αξία του. Τα έργα του Πνεύματος τον ανακαλούν στον υπαρξιακό και ένθεο προορισμό του καθώς ενεργοποιούν την ανάμνηση και προσφέρουν την ευκαιρία της συγκινήσεως.
Υπάρχει μια μοναδική ατραπός προσέγγισης της υπερβατικής φύσεως του ανθρώπινου όντος κι αυτή ανοίγεται μέσω της παιδείας στην αρχαιοελληνική σοφία, ενώ κλειδί προς το άνοιγμα της σοφίας του σύμπαντος αποτελεί η Ελληνική γλώσσα.
Με αφορμή την εορτή του Αγίου Πνεύματος, ας γίνει μια, εκ νέου, αναφορά στα αριστουργήματα της τέχνης, της φιλοσοφίας και, βεβαίως, στο Λόγο, μέσω του οποίου ο άνθρωπος διατηρεί ζώσα την ύπαρξή του. Η ανανέωση δια του νοός είναι ό,τι ουσιαστικότερο για την ελευθερία του ανθρώπου που ζει μέσα στην περιοριστική αντίληψη της σχετικότητας και της υλιστικής κοσμοθεωρίας.
Μέσω του Αγίου Πνεύματος διατηρείται μια συνεχής επαφή με την Αλήθεια του Λόγου. Το Πνεύμα γίνεται διακριτό από τις εκδηλώσεις Του, μέσω των αριστουργημάτων που οι άνθρωποι δημιουργούν και των έργων που είναι προορισμένα να δοξάζουν το Θεό! Εκφράζεται σε κάθε μορφή Τέχνης που αγγίζει και υπηρετεί την τελειότητα και τη θεία αρμονία. Τα μεγάλα μουσικά αριστουργήματα δίνουν τροφή ψυχής. Οι μεγάλοι ποιητές έχουν τη δύναμη να συγκινούν, να ευαισθητοποιούν και να ενθουσιάζουν. Κατά κάποιο τρόπο λειτουργούν ως μύστες που προσεγγίζουν στον άβατο χώρο της ψυχής. Ανασηκώνοντας το πέπλο της λήθης, ξυπνούν τη μνημοσύνη. Οι μεγάλοι ζωγράφοι λειτουργούν όπως και οι ποιητές χρησιμοποιώντας την εικόνα κι όχι το λόγο. Οι γλύπτες απελευθερώνουν, μέσα από την ύλη, το Πνεύμα και προσδίνουν στη μορφή την έκφραση των συναισθημάτων και των ψυχικών καταστάσεων, έτσι περιγράφουν την αισθητή και μη αισθητή πραγματικότητα.
Οι δωρεές του Αγ. Πνεύματος στην ανθρωπότητα είναι πολυσήμαντες και ό,τι και να πούμε είναι λίγο γι’ αυτήν την πολύτιμη ευεργεσία που μας προσφέρεται. Ο Θεός της Αγάπης που συγχωρεί τα πάντα, καταδικάζει τον άνθρωπο που θα αμαρτήσει κατά του Πνεύματος, αυτή η αμαρτία μένει ασυγχώρητη εις τους αιώνες των αιώνων. «… καὶ πᾶς ὃς ἐρεῖ λόγον εἰς τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου, ἀφεθήσεται αὐτῷ· τῷ δὲ εἰς τὸ Ἅγιον Πνεῦμα βλασφημήσαντι οὐκ ἀφεθήσεται.» (κατά Λουκά 12,8-10) Δεν είναι άδικα καταδικαστικός ο Λόγος ! Ο ίδιος ο άνθρωπος αυτοκαταδικάζεται σε υπαρξιακό θάνατο, όταν απορρίπτει ή περιθωριοποιεί τις πνευματικές αξίες για το λόγο ότι αυτές του δίνουν την ευκαιρία να μην χάσει ό,τι πολυτιμότερο έχει κατά τη διέλευσή του από το χωροχρόνο, που επιφέρει τη λήθη και να μη χαθεί.
Η πολεμική που ασκείται κατά των ελεύθερων ανθρώπων σε κάθε εποχή, ουσιαστικά μεταφράζεται σε πολεμική κατά του Πνεύματος και κατά της ίδιας τη ζωής. Οπουδήποτε κι αν αυτοί βρίσκονται, μέσα από, απερίγραπτα, αντίξοες συνθήκες, μετατρέπουν το κακό σε καλό, το σκοτάδι σε φως, την άγνοια σε γνώση και τη δυσαρμονία σε αρμονία. Η περιφρόνηση των ανθρώπων αυτών και των έργων τους, ο παραγκωνισμός τους, η αποσιώπησή τους, επισύρει μια ασυγχώρητη ενοχή. Όταν ο άνθρωπος δεν αξιολογεί τη ζωή με βάση την πνευματική παρακαταθήκη των αξιών, είναι σαν να καταργεί ο ίδιος τον εαυτό του! Όταν περιθωριοποιεί τις αξίες, εμμέσως, είναι σαν να τις απορρίπτει ή σαν να τις αντιμετωπίζει ως δευτερεύουσες και τότε καταδικάζει τον ίδιο τον εαυτό του σε υπαρξιακό θάνατο. Αποφεύγοντας την προσέγγιση προς τις αιώνιες αξίες στερείται πνευματικής τροφής και θείας κοινωνίας, η οποία τον διατηρεί ζωντανό μέσα στο συνεχές παρόν. Ο αυτοπεριορισμός του στερεί την υπέρτατη χαρά που προσφέρει η εύρεση του χαμένου θησαυρού. Υποκείμενος στην πλάνη των αισθήσεων μένει έγκλειστος στην ατομικότητά του, χάνοντας την ευκαιρία της ανανεώσεως δια μέσω του Νοός. Το σώμα του γίνεται τάφος, αποκομμένο από το Νου και υπό το κράτος της υλιστικής κοσμοθεωρήσεως που περιορίζει ακόμη και τη σκέψη, δημιουργεί αποκλεισμό κι απομόνωση.
Η έξαρση από τα συμβατικά όρια και από την περιοριστική αντίληψη των αισθήσεων κάνει τον άνθρωπο ευτυχή ! Ευεργετούμενος από το Πνεύμα αντιλαμβάνεται την υπερβατική του αξία. Οι καρποί του Αγίου Πνεύματος που δόθηκαν στην ανθρωπότητα μέσω του πολιτισμού, της τέχνης, της φιλοσοφίας τον αποσπούν από την σχετικότητα. Ο θαυμασμός και η συγκίνηση που προκαλούν και που εμπνέουν δίνουν στον ίδιο την επίγνωση της σχέσεως.
Όταν έρχεται σε επαφή με τα αθάνατα έργα του Πνεύματος δεν χάνει την ανάμνηση της ίδιας της αξίας που κυοφορεί ο ίδιος, γι’ αυτό και συγκινείται.
Η ανάμνηση της θείας υπάρξεώς του διατηρείται ζωντανή μόνον μέσω του Πνεύματος.
Η μουσική αγγίζει δια μέσω του συναισθήματος τη ψυχή ενώ ο λόγος τη συνείδηση.
Είναι πιο εύκολο να συγκινηθεί δια μέσω της μουσικής παρά δια μέσω του λόγου.
Η ποίηση εφόσον είναι αποτέλεσμα της δωρεάς του Αγίου Πνεύματος αποκτά τη δυναμική του λόγου και λειτουργεί εάν κι εφόσον ο άνθρωπος δονηθεί μέσω της συγκινήσεως, που πάλλει τις λεπτές χορδές της υπάρξεώς του, τότε που η ποίηση είναι διαχρονική. Ο διαχρονικός λόγος είναι δωρεά του Αγ. Πνεύματος.
Η αδιαφορία είναι καταδικαστέα και ασυγχώρητη μορφή βλασφημίας αλλά μπορεί να είναι κι ένα πολύ ανησυχαστικό σύμπτωμα που δηλώνει τον υπαρξιακό θάνατο ως το τίμημα της μωρίας (τιμωρία). Ιδιαιτέρως, η αδιαφορία προς το Λόγο του Ευαγγελίου που δόθηκε για τη σωτηρία του ανθρώπου με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Η αδιαφορία αυτή είναι συναφής προς την αδιαφορία για τη σωτηρία του ανθρώπου. Ας πούμε, λοιπόν, όλα αυτά τα δώρα που έλαβε ο άνθρωπος δια μέσω του Αγίου Πνεύματος και αποτελούν τα αριστουργήματα της τέχνης αλλά και αιώνιες αλήθειες που δόθηκαν δια μέσω της φιλοσοφίας, ότι δόθηκαν στην ανθρωπότητα και στον καθένα ξεχωριστά, μέσα απ’ αυτούς οι οποίοι τα έλαβαν, κάνοντας μια αυτοθυσιαστική ζωή. Ο λόγος του Θεού που δίνεται μέσω των Ευαγγελίων μας γνωστοποιεί την παρουσία του Θεού μέσα στο συνεχές γίγνεσθαι. Η Αλήθεια του Λόγου αφορά τον καθένα και μας χρεώνει αναλόγως. Γι’ αυτό είναι μεγάλη η τιμωρία όταν κι εφόσον μένουν ενώπιον αυτής της δωρεάς, ασυγκίνητοι ή αδιάφοροι οι άνθρωποι.
Ήδη η εποχή μας παρουσιάζει μεγάλη σύγχυση. Είναι αδύνατον ο άνθρωπος, βλέποντας και αντιμετωπίζοντας την πραγματικότητα ως έχει να μην αισθανθεί ότι βρίσκεται μέσα σ’ ένα έδαφος ξένο προς αυτόν. Εδώ παρουσιάζεται η ανάγκη του απόλυτου. Μόνον το απόλυτα καλό μπορεί να καλύψει το κενό. Στην ουσία ο άνθρωπος ως μόνος και μοναδικός αποζητά την κατανόηση και την αποδοχή. Η κατανόηση της μοναδικότητας και το έδαφος για να εκφράσει δημιουργικά τη μοναδικότητά του, δεν προσφέρονται. Έτσι, παρέμεινε ως αγνοών και αγνοούμενος, από τον εαυτό του και από τους άλλους, ποτέ όμως από το Θεό. Ακριβώς, εδώ η προσέγγιση στο Λόγο αποτελεί οδός σωτηρίας, οδός αυτογνωσίας.
Η συμβολή του Αγίου Πνεύματος είναι μεγίστη στην προσπάθεια του ανθρώπου να διαγωνισθεί ως προς τις αξίες της πίστεως, της αγάπης, της ελπίδας.
Οι καρποί του Πνεύματος δίνουν την παρουσία τους μέσα στους αιώνες. Είναι δυνατόν την ευαίσθητη περιοχή της ψυχής να τη συγκινήσουν, να διατηρήσουν την ενθύμηση ζωντανή της θείας καταγωγής και του αντίστοιχου προορισμού.
Ο Θεός δεν εγκατέλειψε τον άνθρωπο μάλλον ο άνθρωπος εγκατέλειψε το Θεό.
Πριν την ανάληψη του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, οι μαθητές έλαβαν από τον ίδιο τον Κύριο την υπόσχεση ότι θα τους στείλει τον Παράκλητο, το Άγιο Πνεύμα.
Αυτή η υπόσχεση εκπληρώθηκε την ημέρα της Πεντηκοστής!
Η εξαγγελία ότι θα είναι μαζί μας έως της συντελείας των αιώνων, αποδεικνύεται μέσω των κεκλημένων που έλαβαν τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος και παραστάθηκαν μέσα στην ιστορία με τις ιδιαιτερότητές τους. Ὀλοι όσοι ως δέκτες έλαβαν τη θεία Χάρη εκ των υστέρων συνεχίζουν την επιβεβαίωση που διαπερνά την ύπαρξη του ανθρώπου συνεχώς και μέσα στις μεταβλητότητες των εποχών ώστε να βεβαιώνεται ότι οι καρποί του Πνεύματος δεν έχουν σχέση με το χρόνο αλλά με το άχρονο διηνεκές.
Αλκμήνη Κογγίδου.
Ποιήτρια-δοκιμιογράφος

Κυριακή 4 Ιουνίου 2017

ΛΕΠΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ (ΠΟΙΗΜΑ)

Λεπτότητα κι ευαισθησία
Της μνήμης υπεραίσθηση
Ανδαλουσία
Τί ομορφιές
Τι λουλούδια
Τι ευωδιές
Στον κήπο της ψυχής
Τραγούδια
Φωνές υπέροχες
Αγγελικές
Πάλλονται χορδές
Από λεπτότητα κι ευαισθησία
Ψυχές υψώνονται
Με προσευχές
Πρόσωπα φέγγουν
Θυμούνται και ζουν
Την αθωότητα όπως
Πριν γεννηθούν
ΣΧ