Πέμπτη 19 Μαΐου 2016

ΣΥΜΠΑΝ Η ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

ΣΥΜΠΑΝ
Η ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
Στην Τρίτη διάσταση ο άνθρωπος υπόκειται στη λήθη· συνέπεια του γεγονότος ότι, καθώς εισέρχεται στο χωροχρόνο και μετέχει στη φυσική διάσταση, το σώμα δημιουργεί, μέσω του ενστίκτου της επιβιώσεως, έναν αποκλεισμό. Ο αποκλεισμός αυτός, που μοιάζει με φυλακή, αφορά μια περιοριστική αντίληψη στα όρια του ατομικού εγώ, των αισθήσεων και του γραμμικού χρόνου.
Τόσο, η ανάπτυξη του τεχνολογικού πολιτισμού, όσο και η επικράτηση της υλιστικής κοσμοθεωρίας, που έθεσαν στο περιθώριο τις οικουμενικές και διαχρονικές αξίες, συνετέλεσαν στη λήθη της ένθεης υποστάσεως του ανθρώπου. Βεβαίως, η αποτυχία αυτού του πολιτισμού μας δίνει την ευκαιρία να αναθεωρήσουμε, ακόμα μια φορά.
Η ανάμνηση του Απόλυτου προϋποθέτει την αφύπνιση της μνήμης, την Α-λήθη.
Το Απόλυτο δεν υπόκειται στη σχετικότητα του χωροχρόνου στην οποία μετέχει ο άνθρωπος, ωστόσο για τον ίδιο αποτελεί μια ανάμνηση.
Παρά, την πλάνη και τις ψευδαισθήσεις, στον κόσμο της σχετικότητας υπάρχουν και οι δοκιμασίες που οδηγούν, πολλές φορές, σε αδιέξοδα, γεγονός που εγείρει την ανάμνηση του Απόλυτου, του νόστου που δεν καλύπτεται.
Πώς όμως ενώ υπόκειται στη λήθη, συμβαίνει η αφύπνιση;
Μπορεί να συμβεί η αφύπνιση με πολλούς τρόπους, αλλά, πάντοτε, δια μέσω της συγκινήσεως και της δοκιμασίας, αν ο άνθρωπος διατίθεται να μαθητεύσει! Η συγκίνηση προκαλείται μέσω της μεγάλης τέχνης, της μουσικής, του έρωτα, της επαφής με το κάλλος της φύσεως κλπ.
Η συγκίνηση αποδεικνύει το γεγονός της Σχέσεως, δηλαδή, ότι, τα πάντα λειτουργούν εν σχέση και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, από το μικρόκοσμο ως το μακρόκοσμο. Το «παν Εν» είναι ένας από του Δελφικούς κώδικες που δηλώνει την Ενότητα των πάντων και είναι μια ενδεικτική υπόμνηση της σοφίας των αρχαίων Ελλήνων και ιδιαίτερα των μυστών!
Η λέξη σύμπαν είναι σύνθετη ( συν +παν) Η συγκίνηση μπορεί να προκληθεί με πολλούς τρόπους με σκοπό να οδηγήσει τον άνθρωπο στη συνειδητότητα της Ενότητας, (γιατί η Ενότητα είναι μια πραγματικότητα που ήδη υπάρχει και μέσα στη σχετικότητα του χωροχρόνου, αλλά η συνειδητότητα αυτής είναι το ζητούμενο).
Η επίγνωση της Ενότητας είναι ένα αποτέλεσμα της γνώσεως του Εαυτού. Το «γνώθι σ’αυτόν» και το «μηδέν άγαν» συνιστούν συμπαντικούς κώδικες και εκφράζουν, ο καθείς, μαθηματικά και φιλοσοφικά, την ηθική μετοχή του ανθρώπου στο όλον.
Η συγκίνηση, μέσω της ευαισθησίας της ψυχής, παραπέμπει στη Σχέση και η Σχέση προσφέρει τη συνειδητότητα της Ενότητας.
Η ψυχή ως ευαισθησία και η συνείδηση ως επόπτης, δεν αγνοούν τη λεπτομέρεια, η οποία αποτελεί συνεκτικό μέρος του σύμπαντος. Δια αυτής, η ψυχή συλλαμβάνει τις λεπταίσθητες συνιστώσες ,οι οποίες αποτελούν μέρος του όλου.
Το Απόλυτο είναι υπερβατικό κι απρόσιτο, ωστόσο η αλήθεια (α-λήθη ) δεν παραμένει απρόσιτη. Δια μέσω της αλήθειας, δηλαδή της μνήμης, επιστρέφει σε μια γνώση την οποία κατείχε. Αλλά, αυτό δεν αρκεί, χρειάζεται να βιώνει τη ζωή στο χωροχρόνο, εναρμονισμένος με αυτήν την γνώση.
Το μέτρο είναι μια μαθητεία στην οικονομία του σύμπαντος. Ο προσαναταλισμός στην θεία αρμονία δίνεται μέσα από τους τρεις κώδικες : «το γνώθι σαυτόν», «μέτρον άριστον», «μηδέν άγαν» και το «παν εν».
Καθώς το «γνώθι σαυτόν» λειτουργεί αναφορικά προς τον άλλον, ο προσανατολισμός της αυτογνωσίας είναι προσανατολισμός ζωής και οδός που άγει στη Σχέση. Το μέτρο που είναι άριστο, χρειάζεται ανά πάσα στιγμή. Χωρίς την επίγνωση του μέτρου δεν μπορεί να υπάρξει συντονισμός με τη θεία αρμονία και κάθε παραβίαση του μέτρου έχει συνέπειες.
Η αρχή της Ενότητας των πάντων ( «το παν εν») ερμηνεύει πως ο άνθρωπος φθάνει στη γνώση του εαυτού μέσω της γνώσεως του άλλου. Γνωρίζουμε αυτό που είμαστε πραγματικά (τον εαυτό) μέσω της σχέσεως. Γνωρίζοντας τον άλλον, γνωρίζουμε τον εαυτό μας. Αν, όμως, δεν υπήρχε η αρχή της Ενότητας, τότε το παραπάνω, δεν θα ίσχυε, ισχύει, ακριβώς, για το λόγο ότι τα πάντα είναι Εν!
Παρά, τη δυνατότητά του, να οδηγηθεί ο άνθρωπος στη συνειδητότητα της Ενότητας, εξακολουθεί να αισθάνεται το ανικανοποίητο. Υπάρχει ένα κενό ως προς το Απόλυτο. Το ανικανοποίητο, που αφήνει στον άνθρωπο η σχετικότητα, ενεργοποιεί τον νόστο.
Ο ίδιος ως φορέας της ψυχής και της συνειδήσεως, έχοντας τη δυνατότητα να συναισθανθεί, να συγκινηθεί κομίζει την ανάλογη ευθύνη. Αυτή η ευθύνη του υπαγορεύει έναν ηθικό βίο, ο οποίος είναι έκφανση της επιγνώσεως της αλήθειας. Η συνείδηση ειδοποιεί για την πραγματικότητα που αφορά τη Σχέση. Έτσι, ως μέρος του όλου, αποκτά και την επίγνωση της Ενότητας και τον τρόπο ως προς τον οποίο θα διαχειριστεί τις δημιουργικές του δυνατότητες (τάλαντα).
Ο Λόγος προσφέρει τον προσανατολισμό προς το Απόλυτο (τον Πατέρα). «Εγώ είμαι η οδός η αλήθεια και η ζωή· κανείς δεν πάει κοντά στον Πατέρα εκτός αν περάσει από μένα».(Ιωνν.14,6) Προσεγγίζει και την ευαισθησία της ψυχής, ενώ, παράλληλα, ενεργοποιεί τη συνείδηση. Η Αλήθεια προσωποποιείται στον Θεάνθρωπο και δια Αυτού γίνεται η μύηση στο Απόλυτο. Ο Θεός Λόγος γίνεται εκφραστής του Απόλυτου που αποτελεί την κατάληξη, η οποία αναφέρεται ως θεία τελειότητα, η συν Θεώ μετοχή του ανθρώπου στο Όλον.
Ο λόγος Του :«Να γίνετε, λοιπόν, κι εσείς τέλειοι όπως τέλειος είναι και ο Πατέρας σας ο ουράνιος»» (Ματθ. 5,48) δεν μπορεί να πραγματωθεί χωρίς ενθουσιασμό!
Ο ενθουσιασμός είναι μια απόδειξη της ένθεης φύσεως που φέρει ο άνθρωπος και ενεργοποιεί τις άγνωστες δυνατότητες, οι οποίες του προσφέρουν και την περαιτερω αυτογνωσία.
Αλκμήνη Κογγίδου
Ποιήτρια-δοκιμιογράφος

ΠΑΣΧΑ ΠΕΡΑΣΜΑ ΣΤΗΝ ΑΔΙΑΛΕΙΠΤΗ ΖΩΗ



ΠΑΣΧΑ
ΠΕΡΑΣΜΑ ΣΤΗΝ ΑΔΙΑΛΕΙΠΤΗ ΖΩΗ
Το αληθές του βίου δεν υπακούει σε συμβατικούς κανόνες και δεν μπορεί να γίνει αντιληπτό μέσω των αισθήσεων και του πνεύματος που επικρατεί στον κόσμο. Γι’ αυτό το λόγο ο Χριστός αποτέλεσε και αποτελεί σημείον αμφιλεγόμενον, εξάλλου το είπε πως θα διχαστούν εξαιτίας Του καθώς όλοι δεν θα Τον αποδεχθούν (βλέπε κατ. Ματθαίον 10, 34-36). Είναι φυσικό επακόλουθο αυτό να συμβεί, γιατί δεν είναι εύκολος ο προσανατολισμός στο Απόλυτο. Ακόμα και οι Χριστιανοί δεν συνέστησαν μια κοινωνία αγάπης κι ένα πρότυπο αληθούς βίου, αν εξαιρέσουμε την πρωτοχριστιανική κοινωνία αρχικά και μετέπειτα τις περιπτώσεις σύστασης μοναστικών κοινοβίων και μεμονωμένων αναχωρητών, ησυχαστών, όσιων, αγίων κα. Ο άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας, ένας από τους τελευταίους μυστικούς του Βυζαντίου, έλεγε ότι ο άνθρωπος δεν χρειάζεται να φύγει από τον κόσμο για να βρει τον Θεό, αφού ο Θεός είναι πανταχού παρόν. Η προσπάθεια της εφαρμογής του λόγου του Θεού και της πραγμάτωσης στην καθημερινή ζωή μπορεί να γίνει όπου κι αν βρίσκεται ο άνθρωπος και ο σκοπός πάντως της διδασκαλίας δεν είναι η μόνωση του ανθρώπου αλλά η κοινωνία σχέσεως με τον άλλον, γι αυτό και προτείνει την εντολή «αγαπήσεις τον πλησίον σου ως εαυτόν».
Η απιστία και η δυσπιστία, ακόμη, και η υποκρισία, είναι αποτελέσματα της σχετικότητας στην οποία ο άνθρωπος βρίσκεται υποκείμενος. Δια μέσω του ενστίκτου της επιβιώσεως, δεν είναι δυνατόν, ποτέ, να εξαρθεί από τα φαινόμενα και από τον αισθητό κόσμο, στον υπεραισθητό! Υποκείμενος στο ένστικτο της επιβιώσεως και στις βιολογικές και βιοτικές ανάγκες, περιορισμένος στις αισθήσεις, καλλιεργεί μια αντίληψη ζωής, η οποία του δημιουργεί έναν κλοιό. Αυτός ο κλοιός, που γίνεται και αποκλεισμός, μέσα από το σώμα, αντιτίθεται στην πορεία της αυτογνωσίας του και στην μη αισθητή, αλλά υπαρκτή πραγματικότητα, την πραγματικότητα της σχέσεως, αυτήν που μόνον ο Λόγος αποκαλύπτει. Στην εποχή μας, βέβαια, για την πραγματικότητα της σχέσεως και τους νόμους (αλληλεπίδραση) που τη διέπουν, μας πληροφορεί η επιστήμη. Αλλά μέσω του Λόγου γίνεται βιωματικά η προσέγγιση στους νόμους της ζωής καθώς, παράλληλα, προωθείται η αυτογνωσία. Μέσω της αυτογνωσίας προσφέρεται ο άνθρωπος στη σχέση ως δέκτης και πομπός και ως συνειδητή μονάδα ευθύνης, μετέχει στο όλον.
Αντιθέτως, όσο παραμένει σ’ αυτήν την δεσμευτική απομόνωση, τόσο περισσότερο δεν αντιλαμβάνεται τη ζωή που λειτουργεί εν σχέση με τον άλλον και το όλον κι αυτό επιδεινώνεται από την απουσία επιγνώσεως. που δημιουργεί τις προϋποθέσεις των ενοχών.
Η σωτηριακή παρέμβαση του Λόγου στην ανθρωπότητα, η εκφρασμένη μέσα από το Θείο Σχέδιο, περιλαμβάνει την ενσάρκωση του άχρονου και άναρχου Θεού Λόγου, τη Γέννηση, τη Βάπτιση, τη Μεταμόρφωση, τη Σταύρωση, την Ανάσταση και την Ανάληψή Του. Κι όλα αυτά και καθένα απ’ αυτά είναι μεγάλα Μυστήρια που συνιστούν και μυητικά στάδια της ανθρώπινης συνειδήσεως και ψυχής.
Ο ίδιος ο άνθρωπος φτάνει σε μια ακραία στιγμή της διάσπασης των ορίων του μέσω της μυήσεως στο Λόγο. Αυτό, φυσικά, προϋποθέτει πορεία αυτογνωσίας και στάδια αυτοσυντριβής. Μέσω των δοκιμασιών, που διασπούν τα όριά του και της μαθητείας του, προσεγγίζει, εσωτερικά, τον Χριστό. Αυτή όμως η προσέγγιση δεν μπορεί να γίνει από τον άνθρωπο, εάν δεν του έχει δοθεί η δύναμη άνωθεν, από τον Πατέρα.
Τη διάσπαση των ορίων μπορούμε να την ερμηνεύσουμε κι αλλιώς ως αυτοταπείνωση ( μηδέν).
Το μηδέν είναι σχετικό με το Άπειρο!
Η εκμηδένιση του ανθρώπου δεν έχει νόημα, χωρίς τη διεύρυνση των ορίων της αντιλήψεώς του. Γι’ αυτό η εκμηδένιση και η αυτοταπείνωση θα πρέπει να ειδωθούν ως μέσον επιγνώσεως της αλήθειας του Εαυτού και αποκάλυψεως του εσωτερικού κόσμου της ψυχής. Η έξαρση από τη σχετικότητα συμβαίνει ως μια θεία Ένωση θα λέγαμε, όπου το ένα σημείο με το άλλο συναντώνται (το μηδέν και το Άπειρο)!.
Η απόλυτη αυτοταπείνωση λαμβάνει χώρα κατά το μέγα Μυστήριο της Σταυρώσεως του Θεού Λόγου! Η Σταύρωση έγινε για ολόκληρη την ανθρωπότητα αλλά και για τον καθένα ξεχωριστά. Ο άπειρος, άναρχος και άχρονος Λόγος, ο έχων εξουσία όλων των φυσικών και υπερφυσικών, αποποιείται κάθε εξουσίας και παραδίδεται, εκουσίως, στον Σταυρικό θάνατο, που είναι η έσχατη ταπείνωση!
Είναι χαρακτηριστικό αυτό που λέει στο κατά Ιωάννη ευαγγέλιο, ότι θα επιστρέψει εις τον Πατέρα με τον οποίον είναι Έν, από προ καταβολής κόσμου.
Το θαυμάσιο αυτό σχέδιο της σωτηρίας του ανθρώπου, εκφράζεται στο πρόσωπο Του, αλλά ας υπενθυμίσουμε με τα ίδια του τα λόγια, πόσο απόλυτα συνειδητά προβαίνει στην εκπλήρωση αυτού του Σχεδίου : «δια τοῦτο ὁ πατήρ με ἀγαπᾷ ὅτι ἐγώ τίθημι την ψυχήν μου, ἵνα πάλιν λάβω αὐτήν. Οὐδείς αἴρει αὐτήν ἀπ’ ἐμοῦ, ἀλλ’ ἐγὼ τήθιμι αὐτήν ἀπ’ἐμαυτοῦ· εξούσιαν ἔχω θεῖναι αὐτήν, και ἐξουσίαν ἔχω πάλιν λαβεῖν αὐτήν· ταύτην τὴν ἐντολήν ἔλαβον παρά τοῦ πατρός μου». (κατ. Ιωάνν. 10, 17-18 )
Στους μαθητές Του απευθυνόμενος, αναφέρουμε αποσπασματικά : Ταῦτα λελάληκα ὑμῖν ἵνα ἡ χαρά ἡ ἐμῇ ἐν ὑμῖν μείνη καὶ ἡ χαρά ὑμῶν πληρωθῇ αὕτην ἐστίν ἡ ἐντολή ἡ ἐμή, ἵνα ἀγαπᾶτε ἀλλήλους καθώς ἠγάπησα ὑμᾶς. μείζονα ταύτης ἀγάπην οὐδείς ἔχει, ἵνα τις τὴν ψυχήν αὐτοῦ θῇ ὑπέρ τῶν φίλων αὐτοῦ. ὑμεῖς φίλοι μού ἐστε, ἐάν ποιῆτε ὅσα ἐγώ ἐντέλλομαι ὑμῖν. οὐκέτι ὑμᾶς λέγω δούλους, ὅτι ὁ δοῦλος οὐκ οἶδε τι ποιεῖ αὐτοῦ ὁ κύριος· ὑμᾶς δὲ εἴρηκα φίλους, ὅτι πάντα ἅ ἤκουσα παρά τοῦ πατρός μου ἐγνώρισα ὑμῖν..» (κατ. Ιωανν. Κεφ. 15, στιχ. 13-17)
Όταν ο ίδιος ο Θεός Λόγος προβαίνει σ’ αυτήν την αυτοθυσία, ο σκοπός είναι να δείξει το δρόμο στον άνθρωπο και δεν του προτείνει το Γολγοθά, χωρίς ο ίδιος να Τον υποστεί.
Συνήθως, δεν θέλει να εξαρθεί ο άνθρωπος απ’ αυτό που γνωρίζει, έχει, κατέχει κλπ.. Ως, επι τω πλείστον, συνδέεται με το σώμα του (κατά τον Πλάτωνα το σώμα έχει διττή σημασία, σήμα ή τάφος), αλλά αυτό μπορεί να γίνει η φυλακή του, αυτός είναι, λοιπόν, ο λόγος που μεσολαβεί η σταύρωση για να καταργηθεί αυτό το όριο και οι συναφείς εξαρτήσεις. Επιχειρεί ο άνθρωπος που επιθυμεί την αυτογνωσία του, την αποδέσμευση από τη σχετικότητα και απ’ όλες τις εξαρτήσεις οι οποίες δεν έχουν σχέση με την Αγάπη που είναι δυνατότητα εκ του περισσεύματος της καρδιάς αλλά και υπέρτατη Γνώση. Το μηδέν στο οποίο θα φθάσει δεν σημαίνει απώλεια αλλά διάσπαση των περιοριστικών ορίων και εύρεση των δικών του δεδομένων που φέρει ως μοναδικότητα εν δυνάμει.
Όταν λέει ¨γίνεσθε ως τα παιδία ότι αυτών εστί η Βασιλεία των Ουρανών» αυτό συνιστά μια θεολογική και φιλική πρόταση. Το παιδί διατηρεί τη μνήμη. Επιστρέφει στο «Είναι». Το παιδί που αποζητά το φίλο του για να παίξει το παιχνίδι της ζωής, γνωρίζει ότι υπάρχει συνυπάρχοντας. Το παιχνίδι αυτό όμως είναι άσχετο με το πνεύμα του κόσμου, ελεύθερο από ενοχές, γυμνό από ψεύτικα στολίδια και υποκριτικά φορτώματα και τίτλους ( τους οποίους τόσο μοχθεί κανείς να αποκτήσει, προκειμένου να καταξιωθεί εν τω κόσμω), ενθουσιάζεται καθώς εκφράζει το θεό που έχει μέσα του, συγκινείται και βιώνει το παρόν, το άχρονο παρόν, αμέριμνο για το μέλλον (με την έννοια του γραμμικού χρόνου), γιατί εμπιστεύεται τον Ουράνιο Πατέρα του.
Το παιδί αυτό, που αναφέρουμε έχει μυηθεί μέσω του Λόγου σε μια άλλη αντίληψη ζωής. Εντός κάθε ανθρώπου, θα λέγαμε, υπάρχει το παιδί αυτό, εάν ανακαλύψει τη σχέση με το Λόγο. Τότε, το Πάσχα θα γίνει το πέρασμα στον αληθή βίο, που οδηγεί στην αδιάλειπτη ζωή, με την προϋπόθεση ότι η ύπαρξη διατίθεται στην Αλήθεια.
Αλκμήνη Κογγίδου
Ποιήτρια-δοκιμιογράφος

H TEXNH ΩΣ ΑΝΑΜΝΗΣΗ



Η ΤΕΧΝΗ ΩΣ ΑΝΑΜΝΗΣΗ
Η Τέχνη που δεν περιορίζεται στα όρια του χωροχρόνου, συγκινεί πολλούς ανθρώπους ανεξαρτήτου ηλικίας, φύλου, εθνικότητας αλλά και προσωπικά τον καθένα· «… η Τέχνη δεν είναι για τους πολλούς…ούτε για τους λίγους, είναι, πάντα, για τον καθένα χωριστά», όπως διατύπωσε ο Ουίλιαμ Σαίξπηρ στον Άμλετ.
Καθώς, ο άνθρωπος, υπό την επίδραση των αισθήσεων, μετέχει στην πλάνη, είναι σαν να βαδίζει ως αγνοών και αγνοούμενος σε άγονο τοπίο, ακόμα κι αν η εργασία του ή το επάγγελμά του, τον φέρει σε επαφή με πολλούς ανθρώπους. Ιδιαίτερα, ο σύγχρονος άνθρωπος που υφίσταται εντατικούς ρυθμούς ζωής, στις αφιλόξενες μεγαλουπόλεις απομακρύνεται από ερεθίσματα, τόσο φυσικά, όσο και μεταφυσικά, που σκοπό έχουν να τον συνδέσουν με την ιερότητα της ζωής.
Eερεθίσματα ικανά να προκαλέσουν την έξαρση από μια ζωή μηχανοποιημένη, προσφέρει η Τέχνη που σκοπεύει στην ενθύμηση της ένθεης υποστάσεως. Η λήθη και ο λήθαργος μπορεί να ανατραπούν, κάποια στιγμή, μέσω της αφυπνιστικής επιδράσεως του θεάτρου, της ποιήσεως, της πεζογραφίας και άλλων μορφών Τέχνης, οι οποίες αποσκοπούν στην ενθύμηση της τελειότητας και της αφθαρσίας που αποτελούν ιδιώματα του απόλυτου. Γι’ αυτό, άλλωστε, εμπνέουν δέος τα ανεπανάληπτα αριστουργήματα της γλυπτικής τέχνης της Κλασσικής Ελλάδας, όπως ο Ηνίοχος, η Αφροδίτη της Μύλου, η Νίκη της Σαμοθράκης και τόσα άλλα...
Για τον καλλιτέχνη –δημιουργό, η συγκίνηση προκαλεί το ερέθισμα που κινεί το νήμα της έμπνευσης. Όσο πιο υψηλό είναι το επίπεδο συνειδητότητας του καλλιτέχνη, τόσο πιο μεγάλο είναι σε αξία το έργο που παράγει και η ικανότητά του να συγκινήσει βαθιά ή να προκαλέσει μια ανατροπή στις αντιλήψεις των ανθρώπων της εποχής του. Μια ιδιότητα των έργων τέχνης, με διαχρονική αξία, είναι ότι συνδέουν τον άνθρωπο με την αγνοημένη του ύπαρξη και, παράλληλα, ανατρέπουν συμβατικότητες που στηρίζουν την υποκρισία. Τα έργα αυτά προσφέρουν τη δυνατότητα, στον άνθρωπο κάθε εποχής, να συνδεθεί με το εσώτερο Είναι του, να δει με άλλα μάτια τη ζωή, το σύμπαν. Τα έργα των μεγάλων δημιουργών υπηρετούν πανανθρώπινες αλήθειες, που δεν υπόκεινται στο χρόνο και έχουν τη δύναμη, που κυοφορεί η αλήθεια, τη δύναμη τόσο της αφυπνίσεως, όσο και της συγκινήσεως!
Η επαφή με έργα μεγάλης πνοής, είτε αυτά αφορούν την ποίηση, είτε τη μουσική, γίνεται ως μια αποκάλυψη ενός κόσμου εσωτερικής ομορφιάς και υπερβατικής φύσεως. Ασκεί παιδεία ψυχής η οποία κρατάει ενεργό την ύπαρξη. Δεν επηρεάζει τον άνθρωπο φορτικά, προσφέροντάς του πληροφορίες αλλά αποκαλύπτει στον ίδιο, τη σχέση του με την υπερβατική του φύση, η οποία του αποδεικνύει ότι είναι μέρος του σύμπαντος, οπότε τον αποδεσμεύει από το χώρο και το χρόνο.
Όταν ο καλλιτέχνης- δημιουργός, λαμβάνει τη γνώση εξ’ αποκαλύψεως, ανάγει τη τέχνη του στο απόλυτο, κατατείνοντας σ’ αυτό. Εδώ συμβαίνει ένα μυστήριο, γιατί ο καλλιτέχνης για να φθάσει να υπερβεί τα όριά του, εκμηδενίζεται και χρησιμοποιεί τον εαυτό του και τη ζωή του ως μέσον.
Οι μεγάλοι καλλιτέχνες δοκιμάστηκαν, με τρόπο επικίνδυνο, σε σημείο να κλονιστούν και να χάσουν τον ενθουσιασμό τους για τη δημιουργία. Απέδειξαν όμως ότι δεν έχει όρια η αντοχή του ανθρώπου, πάλεψαν με τον εαυτό τους. Τα παραδείγματα είναι πάρα πολλά μέσα στην ιστορία της τέχνης.
Το θέμα που αναφέρουμε εδώ, τώρα, έχει σκοπό να υπογραμμίσει, εκ νέου, την αξία και τη σημασία της τέχνης, την οποία τόσο χρειάζεται ο σύγχρονος άνθρωπος. Κι είναι δίκαιο, μέσα στην άχαρη καθημερινότητά του, να της δώσει την θέση που της αξίζει και αρμόζει σ’ αυτήν την Τέχνη. Είναι τροφή που αναζωογονεί τη ψυχή και του δίνει την ελευθερία της απεξάρτησης από τα συμβατικά όρια και από την περιοριστική αντίληψη των αισθήσεων.
Η εκτίμηση της αξίας των έργων τέχνης, είναι πιο αντικειμενική και ολοκληρωμένη, όταν γνωρίζουμε και το τίμημα που καταβλήθηκε από κάθε δημιουργό. Μελετώντας τις βιογραφίες των μεγάλων δημιουργών, ο άνθρωπος αποκτά μια οικειότητα με τα έργα τους και τους ίδιους και μια συναισθηματική σχέση η όποια ψυχαγωγεί και συμβάλλει στην προσωπική παιδεία. Έτσι, η επανάληψη των ρυθμών της καθημερινότητας, διακόπτεται μ’ ένα ευχάριστο διάλειμμα που προσφέρει τον ενθουσιασμό.
Μέσω της συγκινήσεως συντελείται η έξαρση από το χρόνο και από το αίσθημα της μοναξιάς μέσα στον κόσμο. Διακόπτεται η ασύνειδη ροή ζωής. Παράλληλα, δίνεται στον ίδιο η ευκαιρία να βιώσει την αγνοημένη του ύπαρξη, η οποία δεν βρίσκει έδαφος μέσα στις συμβατικές σχέσεις.
Κάθε μορφή Τέχνης έχει την ιδιαίτερη συμβολή της στην παιδεία και είναι αδύνατον κάνοντας μια μικρή αναφορά να αναφερθούμε σε κάθε μία ξεχωριστά, απλώς ο καθένας θα πρέπει να βρει τον δικό του προσωπικό τρόπο προσέγγισης.
Η συγκίνηση προκαλεί την ανάμνηση του θείου στοιχείου που υπάρχει αγνοημένο και περιφρονημένο από το καθεστώς των συνθηκών ζωής.
Ο σκοπός και η αποστολή της Τέχνης ως κατάθεση ψυχής είναι η ενθύμηση του θείου, του υπερβατικού, αλλά, μόνον ως καρπός του Πνεύματος έχει διαχρονική αξία.
Είναι πολύ σημαντικό, έτσι καθώς επέρχεται η λήθη μέσα από έναν μαζικό τρόπο σκέπτεσθαι που καταργεί τον άνθρωπο ως μονάδα και μοναδικότητα, να καταφύγει κανείς στην παιδεία της Τέχνης που προσφέρει την ευκαιρία να αποσπασθεί για να γνωρίσει τον εαυτό του και να πλησιάσει το Είναι του, την ύπαρξή του.
Ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται μέσα από τον ενθουσιασμό και τη συγκίνηση το όλον και τη θεία αρμονία. Αυτή είναι η ευεργεσία της Τέχνης και τα παραδείγματα είναι άπειρα. Το πιο ουσιαστικό όμως που προσφέρει η Τέχνη στον άνθρωπο είναι ότι του δίνει την ευκαιρία να βιώσει το άχρονο διηνεκές.
Αλκμήνη Κογγίδου
Ποιήτρια-δοκιμιογράφος
Εικόνα:ελαιογραφία σε μουσαμά "Οι νύμφες της κρήνης των αθώων βρεφών" Δια χειρός Sioti Chris